Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/φοιτήτριες θα έχουν έρθει σε επαφή με τα φαινόμενα του μικρόκοσμου και ειδικότερα με την περιγραφή των ατομικών φαινομένων. Θα έχουν αποκτήσει μια πρώτη γνώση για τις θεωρίες-θεμέλιο της σύγχρονης φυσικής, δηλαδή την Ειδική Θεωρία Σχετικότητας και την Κβαντική Φυσική. Θα γνωρίζουν και θα κατανοούν τα βασικά φαινόμενα για το φως, τα ηλεκτρόνια, τα άτομα. Με τη μελέτη της δομής, των ιδιοτήτων και των μεταβολών των ατόμων, θα έχουν αποκτήσει εξοικείωση με όρους και έννοιες της φυσικής του μικροκόσμου που ανήκουν στα πλαίσια των παραπάνω θεωριών, ενώ θα έχουν αντιληφθεί τη σημασία της σχέσης θεωρίας – πειράματος στην εξέλιξη της επιστημονικής γνώσης.
Περιεχόμενο Μαθήματος
■ Στοιχεία της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας: Αξιώματα της ΕΘΣ. Συνέπειες. Μετασχηματισμοί Lorentz. Ισοδυναμία μάζας – ενέργειας. Σχετικιστική ενέργεια και ορμή.
■ Κβαντική φύση του φωτός: Θεωρία Planck για την ακτινοβολία του μέλανος σώματος. Φωτόνια. Φωτοηλεκτρικό φαινόμενο. Φαινόμενο Compton. Δημιουργία ζεύγους.
■ Ατομική δομή: Ατομικά φάσματα. Σκέδαση Rutherford. Πυρηνικές διαστάσεις. Το μοντέλο των Rutherford – Bohr για το άτομο. Κίνηση του πυρήνα. Διέγερση και αποδιέγερση ατόμων.
■ Κυματική φύση των σωματιδίων: Υλοκύματα De Broglie. Κυματοσωματικός δυϊσμός και αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg. Εξίσωση Schrödinger και η σημασία της κυματοσυνάρτησης. Απλά δυναμικά. Σωμάτιο σε κιβώτιο. Φαινόμενο σήραγγας.
■ Άτομο υδρογόνου: Κβαντικοί αριθμοί στο άτομο του υδρογόνου. Στροφορμές και μαγνητικές ροπές.
■ Σπιν του ηλεκτρονίου: Πείραμα Stern-Gerlach. Μεταπτώσεις. Κανόνες επιλογής. Φαινόμενο Zeeman. Λεπτή υφή.
■ Πολυηλεκτρονικά άτομα: Απαγορευτική αρχή του Pauli. Περιοδικός πίνακας των στοιχείων. Ακτίνες Χ & ηλεκτρόνια Auger. Νόμος Moseley.
■ Μοριακή δομή: Μοριακοί ∆εσμοί. Μοριακά φάσματα.
■ Δομή των υλικών: Πλέγμα, συμμετρία, κυψελίδα, κρυσταλλογραφικά επίπεδα, κατασβέσεις, ομάδες συμμετρίας. Βασικοί τύποι κρυσταλλικών δομών.
■ Ακτίνες Χ: Παραγωγή ακτίνων Χ. Ερμηνεία του φάσματος ακτίνων Χ. Περίθλαση ακτίνων Χ. Οι κρύσταλλοι ως φράγματα περίθλασης. Νόμος Bragg. Συντελεστής απορρόφησης.
■ Σύνδεση ακτίνων X με κρυσταλλογραφικά δεδομένα: Σκέδαση από ηλεκτρόνιο, άτομο, κυψελίδα. Πειραματικές μέθοδοι και εφαρμογές τεχνικών ακτίνων Χ στην εξέταση της δομής των υλικών. Ποιοτική και ποσοτική ανάλυση. Αρχές προσδιορισμού κρυσταλλικών δομών.
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΦΥΣΙΚΗ, Α. BEISER, Γ. ∆ΑΡ∆ΑΝΟΣ - Κ. ∆ΑΡ∆ΑΝΟΣ Ο.Ε.
ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΦΥΣΙΚΗ, R. SERWAY, C. MOSES, C. MOYER, ΙΤΕ-ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΚΡΗΤΗΣ
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Στοιχειώδης Κβαντική Φυσική του Στεφ. Τραχανά, Πανεπ. Εκδ. Κρήτης, Ηράκλειο 2012
Κβαντική Φυσική, Μαθήματα Φυσικής Πανεπιστημίου Berkeley, Τομ. 4 του E. H. Wichman, ΕΜΠ, Αθήνα 1979.
Lectures on Physics, Vol. III του R. Feynman, Addison-Wesley Pub. Co., 1965.
Εισαγωγή στην κρυσταλλοδομή,Κωνσταντίνος Καβούνης,σοφία A.E., 2008,ISBN 978-960-6706-14-1
Elements of X-Ray Diffraction,B.D. Cullity & S.R. Stock,Prentice Hall, Upper Saddle River (2001)
X-Ray Diffraction: A Practical Approach,C. Suryanarayana & M. Grant Norton,Plenum Press, New York (1998)