Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτήτριες και οι φοιτητές αναμένεται να:
(α) να έχουν κατανοήσει σε βάθος τις σύγχρονες θεωρητικές προσεγγίσεις στο πεδίο της ανάπτυξης των αμιγώς γνωστικών λειτουργιών και της κοινωνικο-ηθικής κρίσης,
(β) να είναι ενήμεροι για τα επίκαιρα ερευνητικά ερωτήματα και τις προοπτικές για μελλοντική έρευνα στο παραπάνω πεδίο σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία,
(γ) να είναι σε θέση να συνδέουν τις ποικίλες θεωρητικές προσεγγίσεις με τις εφαρμογές τους στην εκπαίδευση.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών και φοιτητριών με επίκαιρα ερευνητικά ερωτήματα στο πεδίο της κοινωνικο-γνωστικής ανάπτυξης και τις προοπτικές για μελλοντική έρευνα. Το μάθημα εστιάζεται στις κλασικές αλλά κυρίως στις σύγχρονες θεωρίες γνωστικής ανάπτυξης και ανάπτυξης της κοινωνικο-ηθικής κρίσης, στην κριτική τους θεώρηση και τους επίκαιρους επιστημονικούς προβληματισμούς, καθώς και στα ερευνητικά δεδομένα και τις δυνητικές εφαρμογές τους στο χώρο της εκπαίδευσης. Θεματικές Ενότητες:
1. Ψυχολογία της Γνωστικής Ανάπτυξης: Εισαγωγικά στοιχεία. Μέθοδοι μελέτης της γνωστικής ανάπτυξης
2. Θεωρία του L. Vygotsky: Βασικές αρχές, μεθοδολογικά ζητήματα, εφαρμογές στην εκπαίδευση, κριτική θεώρηση
3. Θεωρία του J. Piaget: Βασικές αρχές, μεθοδολογικά ζητήματα, εφαρμογές στην εκπαίδευση, κριτική θεώρηση.
4. Θεωρίες Επεξεργασίας Πληροφοριών: Βασικές αρχές για τη γνωστική ανάπτυξη, μεθοδολογικά ζητήματα, ανάπτυξη της μνήμης, ανάπτυξη της ικανότητας λύσης προβλημάτων, κριτική θεώρηση.
5. Νεο-πιαζετιανές θεωρίες: Βασικές θεωρητικές αρχές. Η θεωρία των εποικοδομητικών τελεστών του J. Pascual-Leone, η θεωρία των δεξιοτήτων του K. Fischer, η θεωρία του R. Case. Κριτική θεώρηση.
6. Θεωρίες Αναδιοργάνωσης της Γνώσης σε Ειδικούς Τομείς: Βασικές αρχές, μεθοδολογικά ζητήματα, εφαρμογές στην εκπαίδευση, κριτική θεώρηση.
7. Ανάπτυξη των κοινωνικο-ηθικών γνωστικών λειτουργιών: Μεθοδολογικά και δεοντολογικά ζητήματα, δομικές θεωρητικές προσεγγίσεις (J. Piaget, L. Kohlberg).
8. Ανάπτυξη των κοινωνικο-ηθικών γνωστικών λειτουργιών: Κριτική θεώρηση. Η θεωρία της C. Gilligan. Μεθοδολογικά και ηθικά ζητήματα. Προαγωγή της ηθικής ανάπτυξης μέσα στην τάξη.
Λέξεις Κλειδιά
γνωστική ανάπτυξη, κοινωνικο-ηθική κρίση, μεθοδολογικά ζητήματα, κριτική θεώρηση.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
1. Demetriou, A., Spanoudis, G., Mouyi, A. (2011). Educating the developing mind: towards an overarching paradigm. Educational Psychology Review. DOI 10.1007/s10648-011-9178-3
2. Demetriou, A., Makris, N., Tachmatzidis, D., & Spanoudis, G. (2019). Decomposing the influence of mental processes on academic performance. Intelligence, 77. DOI: 10.1016/j.intell.2019.101404
3. Gredler, M. E. (2011). Understanding Vygotsky for the classroom: Is it too late? Educational Psychology Review. DOI 10.1007/s10648-011-9183-6
4. Markoulis, D. (2000). Cognitive, sociomoral and family influences on adolescent’s political ideology. In R. Reichenback and F. Oser (Eds), Zwischen Pathos und Ernuchterung (pp. 184-198). Freiburg: University of Freiburg Press.
5. Μισαηλίδη, Π. (2002). Η κατανόηση του νου στην παιδική ηλικία. Αθήνα: Τυπωθήτω – Δαρδανός.
6. Smith, P. K.., Cowie, H., & Blades, M. (2018, Επιμ. Ε. Γαλανάκη). Κατανοώντας την ανάπτυξη των παιδιών. Θεσσαλονίκη: Εκδ. Τζιόλα.