Βασικές έννοιες της Διδακτικής και το Μάθημα των Θρησκευτικών (I)
| Τίτλος | Βασικές έννοιες της Διδακτικής και το Μάθημα των Θρησκευτικών (I) / Basic Concept of Didactics and their significance for Religious Education |
| Κωδικός | 1501 |
| Σχολή | Θεολογική |
| Τμήμα | Θεολογίας |
| Κύκλος / Επίπεδο | 2ος / Μεταπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή |
| Υπεύθυνος/η | Αθανάσιος Στογιαννίδης |
| Κοινό | Ναι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 600015648 |
Πρόγραμμα Σπουδών: ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ 2018
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 11
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|---|---|---|---|
| Χριστιανική Γραμματεία και Ιστορία | ΕΕ-ΕΜΒΑΘΥΝΣΗΣ | 1 | 1 | 10 |
| Συστηματική Θεολογία, Κοινωνιολογία και Σπουδή της Θρησκείας | ΕΕ-ΕΜΒΑΘΥΝΣΗΣ | 1 | 1 | 10 |
| Πρακτική Θεολογία και Παιδαγωγική | ΥΕ-ΕΜΒΑΘΥΝΣΗΣ | 1 | 1 | 10 |
| Τίτλος | Βασικές έννοιες της Διδακτικής και το Μάθημα των Θρησκευτικών (I) |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2019 – 2020 |
| Περίοδος Τάξης | Χειμερινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ | |
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Class ID | 600151427
|
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
- Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Εμβάθυνσης / Εμπέδωσης Γνώσεων
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600151427
- Στον ιστοχώρο του Τμήματος:
- eLearning (Moodle):
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές
προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
- Αγγλικά (Εξέταση)
- Γερμανικά (Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Κατά το τέλος της διδασκαλίας του εν λόγω μαθήματος οι φοιτητές θα πρέπει να είναι σε θέση:
(Γνώσεις)
-Να περιγράφουν τους βασικούς άξονες προβληματισμού και έρευνας της επιστήμης της Διδακτικής, με βάση τα τρέχοντα επιστημονικά συμπεράσματα του κλάδου.
-Να αναλύουν το περιεχόμενο βασικών εννοιών και μεθόδων έρευνας της επιστήμης της Διδακτικής, κάνοντας αναφορά σε επιλεγμένα συγγράμματα ελληνικής και ξένης βιβλιογραφίας.
-Να αξιολογούν με κριτήρια της επιστήμης της Διδακτικής σύγχρονες θεωρίες που αναφέρονται στο περιεχόμενο και στη μεθοδολογία του Μαθήματος των Θρησκευτικών.
(Δεξιότητες)
-Να αξιοποιούν στη διδασκαλία του Μαθήματος των Θρησκευτικών τα πορίσματα της επιστήμης της Διδακτικής, εφαρμόζοντας τρόπους μετασχηματισμού της επιστημονικής γνώσης σε σχολική γνώση.
-Να χρησιμοποιούν κατά το σχεδιασμό διδακτικών ενοτήτων του Μαθήματος των Θρησκευτικών αρχές της Διδακτικής επιστήμης, επισημαίνοντας ιδιαίτερα τρόπους οργάνωσης και ανάλυσης της διδασκαλίας ως πολυδιάστατου φαινομένου.
-Να διεξάγουν έρευνα για την ανάλυση ζητημάτων αναφορικά με την εκπαιδευτική πραγματικότητα, αξιοποιώντας τις εμπειρικές μεθόδους που χρησιμοποιούνται στην επιστήμη της Διδακτικής.
(Ικανότητες-Στάσεις ζωής)
-Να αντιμετωπίζουν σε επαγγελματικό επίπεδο προβλήματα σχετικά με την εκπαιδευτική διαδικασία, έχοντας συνθέσει, με βάση τα συμπεράσματα της Διδακτικής, μία προσωπική θεωρία για την οργάνωση και διεξαγωγή της διδασκαλίας.
Γενικές Ικανότητες
- Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
- Αυτόνομη εργασία
- Ομαδική εργασία
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
- Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα αυτό έχει ως βασικό σκοπό να εξοικειώσει του φοιτητές με τις βασικές αρχές, οι οποίες διέπουν την επιστήμη της Διδακτικής. Ταυτόχρονα, γίνεται αναφορά σε μεθόδους έρευνας που χρησιμοποιούνται στην εν λόγω επιστήμη. Ακόμη επισημαίνονται τρόποι, με τους οποίους επιστημονικά συμπεράσματα της Διδακτικής μπορούν να εφαρμοστούν στη εκπαιδευτική πράξη της διδασκαλίας του Μαθήματος των Θρησκευτικών. Συγκεκριμένα αναλύονται οι παρακάτω θεματικές ενότητες:
- Ιστορική πορεία της Διδακτικής στον ευρωπαϊκό και αμερικανικό χώρο.
- Εννοιολογικές προσεγγίσεις αναφορικά με το περιεχόμενο και το πεδίο έρευνας της Διδακτικής.
- Έννοια της Διδασκαλίας.
- Έννοια της Μάθησης.
- Θεωρίες της Μάθησης και οι φιλοσοφικές τους προϋποθέσεις.
- Θεωρία της Διδασκαλίας και φιλοσοφικές της προϋποθέσεις – Ανάλυση των επιμέρους στοιχείων που συνθέτουν το φαινόμενο της διδασκαλίας. (Instructional Theory – Unterrichtsentwürfe, Didaktische Theorien)
- Θεωρίες της Διδασκαλίας στον γερμανικό και αγγλοσαξονικό χώρο.
- Θεωρίες της Διδασκαλίας στον ελλαδικό χώρο.
- Θεωρίες Διδακτικού Σχεδιασμού (Instructional Design Theories)
- Μοντέλα Διδασκαλίας (Teaching Models)
- Στρατηγικές Διδασκαλίας και Μαθησιακές Δραστηριότητες.
- Η διάκριση ανάμεσα σε πραγματολογική γνώση (declarative knowledge), εννοιολογική γνώση (conceptual knowledge) και διαδικαστική γνώση (procedural knowledge)
- Διδακτική Ανάλυση σε σχέση με τα Περιεχόμενα και τους Στόχους της Διδασκαλίας.
- Στοχοταξινομίες: Τα διαδοχικά-ιεραρχικά βήματα προσέγγισης και κατάκτησης της γνώσης. Αναλυτική παρουσίαση και κριτική ανάγνωση ορισμένων θεωριών (Bloom, Krathwohl, Gagné, Ματσαγγούρας, SOLO taxonomy).
- Μετασχηματισμός της επιστημονικής γνώσης σε σχολική γνώση (Reframing School Knowledge - Elementarisierung).
- Διδακτική Ανάλυση της Διδασκαλίας ως διαδικασίας.
- Γεωμετρική Διδακτική Ανάλυση (GE. DI. AN. – Geometrical Didactical Analysis)
- Το επιστημονικό πεδίο έρευνας της Διδακτικής του Μαθήματος των Θρησκευτικών.
- Διδακτικός Σχεδιασμός (Instructional Design), Θεωρία της Διδασκαλίας (Instructional Theory) και διδασκαλία του Μαθήματος των Θρησκευτικών.
- Αξιοποίηση θεωριών Μάθησης στο Μάθημα των Θρησκευτικών.
- Στοχοταξινομίες, γνωστική ανάπτυξη, ηθική ανάπτυξη, ανάπτυξη θρησκευτικής σκέψης και διδασκαλία του Μαθήματος των Θρησκευτικών.
Λέξεις Κλειδιά
Διδακτική, Θεωρία της Διδασκαλίας, Μάθημα των Θρησκευτικών
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Πολυμεσικό υλικό
- Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 150 | ✓ | ✓ | ||
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 50 | ✓ | ✓ | ||
| Συγγραφή εργασίας / εργασιών | 25 | ✓ | |||
| Εξετάσεις | 25 | ✓ | |||
| Σύνολο | 250 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Τίθενται στους φοιτητές ερωτήσεις αναφορικά με τις θεματικές που αναπτύχθηκαν στο μάθημα. Αξιολογείται εάν αποδίδουν γραπτώς και προφορικώς με σαφήνεια τις απαντήσεις τους και εάν μπορούν να αναπτύξουν προσωπική κριτική στάση απέναντι στα όσα έχουν μελετήσει.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής (Συμπερασματική)
- Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
- Προφορική Εξέταση (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
-Δερβίση Στεργίου, Μεθοδολογία της Διδακτικής και Ειδική Μεθοδολογία της Διδασκαλίας Μάθησης, Θεσσαλονίκη 3 1992.
-Δερβίση Στεργίου, Σύγχρονη Γενική Μεθοδολογία της Διδασκαλίας – Μάθησης, Θεσσαλονίκη 5 1999.
-Χρήστου Βασιλόπουλου, Σχολική Θρησκευτική Αγωγή, Θεσσαλονίκη 2008
-Καψάλη Αχιλλέα / Νημά Ελένης, Σύγχρονη Διδακτική, Θεσσαλονίκη 2 2008.
-Κογκούλη Ιωάννη, Διδακτική των Θρησκευτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Θεσσαλονίκη 2003.
-Κολιάδη Εμμ., Θεωρίες μάθησης και εκπαιδευτική πράξη Α’, Αθήνα 1997.
-Κολιάδη Εμμ., Θεωρίες μάθησης και εκπαιδευτική πράξη Β’. Κοινωνικογνωστικε΄ς θεωρίες, Αθήνα 1996.
-Κολιάδη Εμμ., Θεωρίες μάθησης και εκπαιδευτική πράξη Γ’. Γνωστικές θεωρίες. Σύγχρονες ψυχολογικές θεωρίες μάθησης, Αθήνα 2007.
-Κοσσυβάκη Φωτεινής, Εναλλακτική Διδακτική. Προτάσεις για τη μετάβαση από τη Διδακτική το Αντικειμένου στη Διδακτική του Ενεργού Υποκειμένου, Αθήνα 2006.
-Κοσσυβάκη Φωτεινής, Κριτική Επικοινωνιακή Διδασκαλία. Κριτική Προσέγγιση της Διδακτικής Πράξης, Αθήνα 1998.
-Ματσαγγούρα Ηλία, Θεωρία και Πράξη της Διδασκαλίας. Τ. Α’. Η Προσωπική Θεωρία ως Πλαίσιο Στοχαστικοκριτικής Ανάλυσης, Αθήνα 2 2006.
-Ματσαγγούρα Ηλία, Θεωρία και Πράξη της Διδασκαλίας. Τ. Β’. Στρατηγικές Διδασκαλίας. Η Κριτική Σκέψη στη Διδακτική Πράξη, Αθήνα 5 2007.
-Ματσαγγούρα Ηλία (Επιμ.), Η Εξέλιξη της Διδακτικής. Επιστημολογική Θεώρηση, Αθήνα 2006.
-Ματσαγγούρα Ηλία, Η Διαθεματικότητα στη Σχολική Γνώση. Εννοιοκεντρική Αναπλαισίωση και Σχέδια Εργασίας, Αθήνα 2 2006.
-Μαυροσκούφη Δ., Διδακτική Μεθοδολογία και Ανάπτυξη της Κριτικής Σκέψης. Εισαγωγή και αναλυτικός βιβλιογραφικός οδηγός, Θεσσαλονίκη 2008.
-Περσελή Εμμανουήλ, Σχολική Θρησκευτική Αγωγή. Μελετήματα, Αθήνα 1998.
-Ρεράκη Ηρακλή Μ., Σύγχρονη διδακτική των θρησκευτικών, Θεσσαλονίκη 2007.
Bloom B. S. / Krathwohl D. R. , Ταξινομία διδαχτικών στόχων. Τόμος Α’ – Γνωστικός Τομέας, (Μετάφραση: Αλεξάνδρα Λαμπράκη – Παγανού), Θεσσαλονίκη 2000.
Krathwohl D. R. / Bloom B. S. / Masia Betram B. , Ταξινομία διδακτικών στόχων. Τόμος Β’. Συναισθηματικός Τομέας, (Μετάφραση: Αλεξάνδρα Λαμπράκη – Παγανού), Θεσσαλονίκη 1999.
-Τριλιανού Θ., Μεθοδολογία της Σύγχρονης Διδασκαλίας Α’, Αθήνα 2003.
-Τριλιανού Θ., Μεθοδολογία της Σύγχρονης Διδασκαλίας Β’. Καινοτόμες διδακτικές προσεγγίσεις στη Διδακτική Πράξη, Αθήνα 2003.
-Φλουρή Γ., Η αρχιτεκτονική της διδασκαλίας και η διαδικασία της μάθησης, Αθήνα 1995.
-Φλουρή Γ., Αναλυτικά Προγράμματα για μια νέα εποχή στην εκπαίδευση, Αθήνα 2008.
-Χατζηδήμου Δ., Εισαγωγική στη Θεματική της Διδακτικής, Θεσσαλονίκη 2007.
Τελευταία Επικαιροποίηση
20-05-2020
