Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι φοιτητές/τριες παρακολουθώντας με επιτυχία όλες τις μαθησιακές δραστηριότητες του μαθήματος θα είναι ικανοί να:
• αναγνωρίζουν τις κύριες επιστημονικές τάσεις που αφορούν στο σχεδιασμό, στη δομή, και στη φιλοσοφία των Α.Π.
• διακρίνουν τις βασικές αρχές & παιδαγωγικές προσεγγίσεις διαφόρων Α.Π. και τα δομικά στοιχεία τους
• αναγνωρίζουν τα βασικά μοντέλα σχεδιασμού σύγχρονων Α.Π. προσχολικής εκπαίδευσης
• μελετούν κριτικά τα Α.Π. προσχολικής εκπαίδευσης
• προγραμματίζουν την εκπαιδευτική διαδικασία λαμβάνοντας υπόψη τόσο το τρέχον Α.Π όσο και τις ανάγκες των παιδιών, ατομικές και ομαδικές.
• σχεδιάζουν προγράμματα σύμφωνα με τις αρχές της διαφοροποίησης της διδασκαλίας
• προτείνουν τρόπους αξιοποίησης της διαφορετικότητας των παιδιών (μαθησιακά προφίλ) κατά το σχεδιασμό προγραμμάτων
• οργανώνουν το μαθησιακό περιβάλλον έτσι ώστε να ενθαρρύνεται η αυτενέργεια, η τάση των παιδιών για διερεύνηση και επίλυση προβλημάτων
• αναλύουν και ερμηνεύουν με τα κατάλληλα θεωρητικά εργαλεία διαδικασίες μάθησης και διδασκαλίας
Περιεχόμενο Μαθήματος
Η μελέτη των αναλυτικών προγραμμάτων αποτελεί ένα διακριτό ερευνητικό πεδίο στην περιοχή των επιστημών της εκπαίδευσης, το οποίο συνεχώς αναπτύσσεται. Οι βασικές γνώσεις πάνω στη θεωρία των αναλυτικών προγραμμάτων θεωρούνται απαραίτητες κατά την αρχική εκπαίδευση των εκπαιδευτικών, τις οποίες πρέπει να τις αξιοποιούν κατά της οργάνωση και το σχεδιασμό της εκπαδευτικής διαδικασίας. Έτσι, το μάθημα αυτό αποτελείται από δυο ενότητες.
Στην πρώτη ενότητα εξετάζονται βασικά ζητήματα που αφορούν τα Αναλυτικά Προγράμματα.
• Ορισμοί, κατηγοριοποιήσεις, μοντέλα Α.Π. Προσχολικής εκπαίδευσης και παιδαγωγικές προσεγγίσεις που υιοθετούν.
• Οι παράγοντες που επηρεάζουν τον σχεδιασμό των ΑΠ Προσχολικής Αγωγής στις σημερινές κοινωνικές, οικονομικές, τεχνολογικές συνθήκες.
• Οι θεωρητικές αρχές που υιοθετούν τα σύγχρονα ΑΠ Προσχολικής εκπαίδευσης και τα δομικά στοιχεία τους.: σκοποί & στόχοι, οργάνωση περιεχομένων, μέθοδοι- μορφές διδασκαλίας & αξιολόγησης.
Στην δεύτερη ενότητα εξετάζονται ζητήματα που αφορούν το σχεδιασμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας στο Νηπιαγωγείο
• Παράγοντες που καθορίζουν τη διαμόρφωση των διδακτικών στόχων κατά το σχεδιασμό (ενδιαφέροντα, προηγούμενες γνώσεις, ανάγκες των παιδιών, διαφοροποιημένοι τρόποι μάθησης και στόχοι ΑΠ).
• Αναδυόμενο πρόγραμμα ή/και σχεδιασμός διαφοροποιημένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων στο Νηπιαγωγείο
• Επιλογή διδακτικών στρατηγικών και παιδαγωγικών πρακτικών που ανταποκρίνονται σε ατομικές και ομαδικές ανάγκες
• Διαδικασία ροής του προγράμματος, (διαδοχή μαθησιακών εμπειριών): διαδικασίες αξιολόγησης, σχεδιασμός & εφαρμογή, ανατροφοδότηση-αναστοχασμός, αξιολόγηση
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1.Mclachan, C., Fleer, M. & Edwards, S. 2017. Αναλυτικά Προγράμματα Προσχολικής και Πρώτης Σχολικής Ηλικίας: Σχεδιασμός, Αξιολόγηση και Εφαρμογή (Επ. επιμ.: Μ. Παπανδρέου). Αθήνα: Εκδόσεις Goutenberg
2. Χατζηγεωργίου, Γ., 2011 Γνώθι το Curriculum. Αθήνα: Διάδραση.
3. 1. Helm Η.J., Katz L. (2012). Η μέθοδος project στην προσχολική και πρωτοσχολική εκπαίδευση Μικροί ερευνητές. Αθήνα: Μεταίχμιο.
4. Παντελιάδου, Σ & Φιλιππάτου, Δ. (επιμ). 2013. Διαφοροποιημένη διδασκαλία: Θεωρητικές προσεγγίσεις και εκπαιδευτικές πρακτικές. Αθήνα: Πεδίο.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Τα παρακάτω είναι ενδεικτικά
• Σφυροέρα, Μ. 2002. Διαθεματική προσέγγιση της γνώσης. Σειρά Κλειδιά και Αντικλείδια, www.kleidiakaiantikleidia.net.
• Μ. Σφυρόερα. 2002. Διαφοροποιημένη παιδαγωγική www.kleidiakaiantikleidia.net
Πρόγραμμα Σπουδών Νηπιαγωγείου, Α΄ μέρος. 2011. Στο Ψηφιακό Σχολείο, Α. Προγράμματα Σπουδών. 2. Συμπληρωματικά προς τα Ισχύοντα Προγράμματα Σπουδών, Επιστημονικό Πεδίο: Προσχολική - Πρώτη Σχολική Ηλικία
http://ebooks.edu.gr/info/newps/%CE%A0%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20-%20%CE%A0%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%B7%20%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%97%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CE%B1/1%CE%BF%20%CE%9C%CE%AD%CF%81%CE%BF%CF%82.pdf
Πρόγραμμα Σπουδών Νηπιαγωγείου, Β’ μέρος . 2011 Στο Ψηφιακό Σχολείο, Α. Προγράμματα Σπουδών. 2. Συμπληρωματικά προς τα Ισχύοντα Προγράμματα Σπουδών, Επιστημονικό Πεδίο: Προσχολική - Πρώτη Σχολική Ηλικία http://ebooks.edu.gr/info/newps/%CE%A0%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20-%20%CE%A0%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%B7%20%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%97%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CE%B1/2%CE%BF%20%CE%9C%CE%AD%CF%81%CE%BF%CF%82.pdf
Οδηγός για Νηπιαγωγείο. 2011. Στο Ψηφιακό Σχολείο, 2. Συμπληρωματικά προς τα Ισχύοντα Προγράμματα Σπουδών Β. Οδηγοί για τον εκπαιδευτικό http://ebooks.edu.gr/info/newps/%CE%A0%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20-%20%CE%A0%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%B7%20%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%97%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CE%B1/%CE%9F%CE%B4%CE%B7%CE%B3%CF%8C%CF%82%20%CE%B3%CE%B9%CE%B1%20%CE%9D%CE%B7%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%B5%CE%AF%CE%BF.pdf
• Εκπαιδευτικό υλικό που αναρτάται στην ιστοσελίδα του μαθήματος
• Δαφέρμου, Χ., Κουλούρη, Π. & Μπασαγιάννη Ε. Οδηγός νηπιαγωγού: Εκπαιδευτικοί σχεδιασμοί –δημιουργικά περιβάλλοντα μάθησης. Αθήνα: ΟΕΔΒ.
• ΔΕΠΠΣ για το Νηπιαγωγείο.
• Προγράμματα σπουδών Νηπιαγωγείου από διάφορες χώρες (π.χ Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Αγγλία, Σκωτία, Καναδάς, κλπ)
• Χρυσσαφίδης, Κ. 2004. Επιστημολογικές αρχές της προσχολικής εκπαίδευσης. Αθήνα: Τυποθήτω – Γιώργος Δάρδανος.
• Tomlinson, C. A., Brighton, C., Hertberg, H., Callahan, C. M., Moon, T. R., Brimijoin, K., Conover, L. A. & Reynolds, T. (2003). Differentiating Instruction in Response to Student Readiness, Interest, and Learning Profile in Academically Diverse Classrooms: A Review of Literature. Journal for the Education of the Gifted, 27, 2/3, pp. 119-145. http://etseo.org/info/raas/DI%20Review%20of%20Lit.pdf
κ.ά.