Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/τριες θα
-έχουν έλθει σε επαφή με την λογοτεχνική και καλλιτεχνική παραγωγή του Βυζαντίου,
έχουν εμπεδώσει την αναγκαιότητας συνδυασμού γραπτών και αρχαιολογικών πηγών
-έχουν κατανοήσει τη συμβολή τους στη μελέτη της βυζαντινής κοινωνίας.
Περιεχόμενο Μαθήματος
ΕΝΕΠΙΓΡΑΦΑ ΕΡΓΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΜΙΚΡΟΤΕΧΝΙΑΣ
Το σεμινάριο εστιάζει σε έργα μικροτεχνίας (εγκόλπια, δαχτυλίδια, λειψανοθήκες, σταυροθήκες, νομίσματα, σφραγίδες κ.ά.) που φέρουν επιγραφές, είτε έμμετρες, είτε όχι. Στο πλαίσιο αυτό θα εξεταστούν οι τεχνικές αναγραφής των κειμένων, ο χαρακτήρας των αναγραφόμενων επιγραφών (κτητορικός, επικλητικός, αποτροπαϊκός κ.ά.) , η λειτουργία του κειμένου επί του αντικειμένου ως προς το περιεχόμενο, αλλά και τη μορφή που αυτό παίρνει. Εκτός από σωζόμενα ενεπίγραφα έργα μικροτεχνίας, θα εξεταστούν και κείμενα – κυρίως επιγράμματα – τα οποία συνετέθησαν για αντικείμενα που δεν διασώθηκαν. Τέλος, θα αναζητηθούν τα χαρακτηριστικά της βυζαντινής κοινωνίας από την οποία προέκυψαν τα έργα αυτά – όπως ο βαθμός εγγραμματοσύνης, η προσωπική ευλάβεια, η προσπάθεια προσωπικής προβολής, ο ρόλος της έμφυλης ταυτότητας στις επιλογές που γίνονται – και η εξέλιξή τους μέσα στο χρόνο.
Θεματικές που θα συζητηθούν στο πλαίσιο του σεμιναρίου είναι οι ακόλουθες:
Ενεπίγραφα έργα μικροτεχνίας αποτροπαϊκού χαρακτήρα
Μικροτεχνία και έμφυλη ταυτότητα: ενεπίγραφα έργα μικροτεχνίας από/για γυναίκες
Αντικείμενα μικροτεχνίας με επιγραφές θρησκευτικού περιεχομένου
Ελεφαντοστέινα ενεπίγραφα έργα μικροτεχνίας
Μολυβδόβουλλα με έμμετρες επιγραφές: σχέση κειμένου και εικόνας
Επιγράμματα του Μαρκιανού κώδικά 524 και του Μανουήλ Φιλή για μη σωζόμενα έργα μικροτεχνίας
Στο πλαίσιο του μαθήματος θα πραγματοποιηθούν οι ακόλουθες διαλέξεις:
Χ. Σιμελίδης,
ΑΠΘ, Τμήμα Φιλολογίας: επιγράμματα και επιγραφές επί έργων τέχνης από τη σκοπιά του φιλολόγου
Α. Δρανδάκη, ΕΚΠΑ, Τμήμα Ιστορίας -Αρχαιολογίας και Μουσείο Μπενάκη: τεχνικές κατασκευής έργων μικροτεχνίας και αποτύπωσης επιγραφών
Β. Φωσκόλου, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Τμήμα Ιστορίας -Αρχαιολογίας: ενεπίγραφα έργα βυζαντινής μικροτεχνίας σχετιζόμενα με προσκυνηματικές και αποτροπαϊκές πρακτικές
C. Sode, Πανεπιστήμιο Κολωνίας: Seals and Identity in Byzantium