Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Μετά την ολοκλήρωση του συγκεκριμένου μαθήματος οι συμμετέχοντες και οι συμμετέχουσες αναμένεται να είναι σε θέση να:
Καλλιεργήσουν κριτική στάση για ζητήματα που αφορούν στις έμφυλες διαστάσεις της ανθρώπινης εμπειρίας.
Αποκτήσουν θεωρητικές γνώσεις και κριτική κατανόηση των θεωριών και των ερευνητικών προσεγγίσεων οι οποίες αφορούν στις διαδικασίες συγκρότησης των έμφυλων ταυτοτήτων και των πράξεων και πρακτικών που απορρέουν από αυτές.
Ευαισθητοποιηθούν ως προς την επίγνωση των διαφόρων μορφών έμφυλων διαστρεβλώσεων, προκαταλήψεων και διακρίσεων που σχετίζονται με το φύλο στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα έχει ως στόχο να εισαγάγει ορισμένες γενικές θεωρίες και βασικές έννοιες για το φύλο, αλλά και εμπειρική έρευνα σχετικά με θέματα ισότητας των φύλων στην εκπαίδευση. Το μάθημα εστιάζει στην εκπαίδευση και στο πώς οι σχέσεις των φύλων επηρεάζουν και διαφοροποιούν την εκπαίδευση. Τρία κύρια θέματα θα δομήσουν το μάθημα: βασικές έννοιες των σχέσεων των φύλων, ταυτότητες φύλου και διαδικασίες στο σχολείο, ερευνητικές προσεγγίσεις για το φύλο στην εκπαίδευση. Η πρόθεση είναι να διευρύνουν τις γνώσεις τους οι φοιτητές και οι φοιτήτριες για τις τρέχουσες θεωρίες, την έρευνα και την πρακτική σχετικά με τον αντίκτυπο των φύλων στην εκπαίδευση. Θα παρουσιαστούν δεδομένα κυρίως από την ελληνική πραγματικότητα, αλλά και μια διεθνή οπτική.
Αναλυτικά στη διάρκεια των μαθημάτων θα παρουσιαστούν τα παρακάτω:
1. Εισαγωγή στη θεματική – γενικό πλάνο μαθημάτων – προτεινόμενες εργασίες
2. Βασικοί ορισμοί και έννοιες – άρθρο για μελέτη
3. Συζήτηση πάνω στο άρθρο «Ιστορία της γυναικείας εκπαίδευσης» - άρθρο για μελέτη
4. Φεμινιστική μεθοδολογία και μέθοδοι ανάλυσης – Συζήτηση πάνω στο άρθρο «Φύλο και έρευνα»
5. Φύλο, ΤΠΕ & Φυσικές Επιστήμες
6. Επιλογές σπουδών και επαγγέλματος (έρευνες) – επιδράσεις από την οικογένεια
7. Παρουσιάσεις εργασιών (Ιστοσελίδες για women in science, girls & computers, UNESCO για κορίτσια και γυναίκες στην εκπαίδευση, ιστοσελίδα της Γ.Γ.Ισότητας, ιστοσελίδα της Επιτροπής Φύλου και Ισότητας του
ΑΠΘ)
8. Παρουσιάσεις εργασιών για προγράμματα ευαισθητοποίησης στην Α΄βάθμια και Β΄βάθμια
9. Έρευνα δράσης για το φύλο στο σχολικό περιβάλλον
10. Φύλο και Ανώτατη Εκπαίδευση
11. Παρουσιάσεις εργασιών –Αποτίμηση μαθήματος
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Arnot, Madeleine (2004). Διαδικασίες αναπαραγωγής του φύλου: εκπαιδευτική θεωρία και φεμινιστικές πολιτικές (Χριστίνα Αθανασιάδου, Κατερίνα Δαλακούρα μτφρ.). Αθήνα: Μεταίχμιο.
Arnot, Madeleine; Mac an Ghaill, Mairtin; Δεληγιάννη-Κουϊμτζή, Βασιλική (επιμ.). (2008). Φύλο και εκπαίδευση : συλλογή άρθρων του εκδοτικού οίκου "The Routledge Falmer"[Ερευνητικό πρόγρραμμα ΚΑΛΛΙΡΡΟΗ]. Θεσσαλονίκη: ΑΠΘ
Βασιλειάδου, Δ., Γιαννιτσιώτης, Γ. Διαλέτη Α., Πλακωτός, Γ. (επιμ.) (2019). Ανδρισμοί. Αθήνα: Δαρδανός.
Ζιώγου-Καραστεργίου, Σιδηρούλα (επιμ.) (2007). Εργαλείο με Οδηγίες για Παρεμβατικά Προγράμματα σχετικά με την Ισότητα των Φύλων στην Εκπαίδευση. Τεύχος Καλών Πρακτικών. Αθήνα: ΚΕΘΙ.
Θάνος, Θεόδωρος & Κογκίδου, Δήμητρα (επιμ.) (2022). Φύλο και εκπαίδευση. Αθήνα: Τζιόλα & Υιοί Α.Ε.
ΚΕΘΙ (Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας) (2000). Ισότητα των δύο φύλων. Ρόλος των εκπαιδευτικών: φάκελος παρεμβατικών μαθημάτων. Αθήνα: ΚΕΘΙ
Κορωναίου, Αλεξάνδρα (2003). Ασκήσεις ευαισθητοποίησης επιμορφούμενων εκπαιδευτικών: για μια εκπαίδευση ίσων ευκαιριών για όλους και όλες…Αθήνα: ΚΕΘΙ. Ανακτήθηκε από
http://www.isotita-epeaek.gr/iliko_apo_allous_foreis/ekpeudeusi/Askiseis_euaisthitopisis_reduce.pdf
Κορωναίου, Αλεξάνδρα & Καραγιαννοπούλου, Χαρά (2008). Βασικές αρχές και οδηγίες για τη χρήση και αποδόμηση οπτικοακουστικών μηνυμάτων με την οπτική του φύλου και για την παραγωγή οπτικοακουστικού υλικού στο πλαίσιο των παρεμβατικών προγραμμάτων. Αθήνα: ΚΕΘΙ. Ανακτήθηκε από
http://www.pi.ac.cy/pi/files/epimorfosi/isotita_fylou/kethi/2_optikoakoustika_minimata.pdf
Μπούνα, Ανδρομάχη & Παπάνης, Ευστράτιος (2022). Ταυτότητα φύλου και σεξουαλικότητα. Αθήνα: Ηδυέπεια.
Παντούλη, Όλγα (2007). Γυναίκες και νέες τεχνολογίες : "λόγοι" φοιτητριών για τους υπολογιστές (Αδημοσίευτη μεταπτυχιακή εργασία). Θεσσαλονίκη: ΑΠΘ.
Παπαγεωργίου, Γιώτα (2010). Φύλο και έρευνα: Αθήνα: Gutenberg.
Παπαθανασίου, Νάνσυ & Χρηστίδη, Έλενα-Όλγα (2020). Συμπερίληψη και Ανθεκτικότητα. Αθήνα: Δαρδανός.
Χαμπίδης, Θεόδωρος (2012). Οι απόψεις των εκπαιδευτικών της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για το ρόλο του φύλου στην εκπαιδευτική διαδικασία. Θεσσαλονίκη: Αφοι Κυριακίδη.
Περιοδικό
Gender and Education