ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ
| Τίτλος | ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ / LEARNING AND TEACHING IN EARLY CHILDHOOD EDUCATION |
| Κωδικός | ΥΒ.1.014 |
| Σχολή | Παιδαγωγική |
| Τμήμα | Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή/Εαρινή |
| Υπεύθυνος/η | Μαρία Παπανδρέου |
| Κοινό | Όχι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 80003390 |
| Τίτλος | ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2022 – 2023 |
| Περίοδος Τάξης | Εαρινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Class ID | 600209781
|
Πρόγραμμα Τάξης
| Κτίριο | Παιδαγωγική Σχολή (Πύργος) |
| Όροφος | Ισόγειο |
| Αίθουσα | ΜΕΓΑΛΗ ΙΣΟΓΕΙΟΥ (174) |
| Ημερολόγιο | Τετάρτη 08:30 έως 11:00 |
Τύπος Μαθήματος
Ειδικού Υποβάθρου
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
- Υποβάθρου
- Επιστημονικής Περιοχής
- Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600209781
- eLearning (Moodle): https://elearning.auth.gr/course/view.php?id=6882
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι φοιτητές/τριες παρακολουθώντας με επιτυχία όλες τις μαθησιακές δραστηριότητες του μαθήματος θα είναι ικανοί να:
• αναγνωρίζουν τους ποικίλους παράγοντες που επηρεάζουν τη διαμόρφωση ιδιαίτερων χαρακτηριστικών κάθε παιδιού και τη σημασία όλων αυτών για την διαδικασία της μάθησης και διδασκαλίας στην παιδική ηλικία.
• Να αναγνωρίζουν ότι τα παιδιά είναι ικανά και έρχονται στο σχολείο με τα δικά τους γνωστικά αποθέματα και ενδιαφέρονται τα οποία διαμορφώνεται εντός και εκτός σχολείου
• Να αναγνωρίζουν τις διαφορετικές γλώσσες των παιδιών και να τις ενισχύουν στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας
• Να αναγνωρίζουν το δικαίωμα των παιδιών να εκφράζουν τις απόψεις τους, να λαμβάνουν αποφάσεις
• Να ενισχύουν την ουσιαστική συμμετοχή των παιδιών αξιοποιώντας τη διαφορετικότητα τους
• Να επιλέγουν εργαλεία και τεχνικές για να ανιχνεύσουν τα αποθέματα γνώσης και τα ενδιαφέροντα των παιδιών μιας τάξης
• Να επιλέγουν δραστηριότητες που ενθαρρύνουν την αυτενέργεια, διερεύνηση, την περιέργεια και την επίλυση προβλημάτων
• Να αναλύουν και ερμηνεύουν με τα κατάλληλα θεωρητικά εργαλεία διαδικασίες μάθησης και διδασκαλίας
Γενικές Ικανότητες
- Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
- Λήψη αποφάσεων
- Αυτόνομη εργασία
- Ομαδική εργασία
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
- Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
- Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Στο μάθημα αυτό εξετάζονται ζητήματα που αφορούν τη μάθηση και διδασκαλία στην παιδική ηλικία υπό το πρίσμα της κοινωνικο-πολιτισμικής θεωρίας.
Το μάθημα αποτελείται από τρεις ενότητες. Στην πρώτη ενότητα η κύρια επιδίωξη είναι η κατανόηση του εύρους των πόρων που φέρνουν τα παιδιά στο σχολείο. Αρχικά εξετάζεται το παιδί που μαθαίνει και αναπτύσσεται σε συγκεκριμένο κάθε φορά κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο, επικεντρώνοντας στις επιρροές που δέχεται από την οικογένεια, το σχολείο και την κοινωνία. Υπό αυτό το πρίσμα, προσεγγίζονται χαρακτηριστικά και ιδιαιτερότητες των παιδιών προσχολικής ηλικίας, όπως είναι οι ποικίλες εμπειρίες και γνώσεις, τα ενδιαφέροντα και οι προτιμήσεις τους, τα οποία αναδεικνύουν τη διαφορετικότητά τους και επηρεάζουν τη διαδικασία μάθησης και διδασκαλίας.
Στην δεύτερη ενότητα, η εστίαση μεταφέρεται στην επικοινωνιακή διάσταση της μάθησης και στον πολυτροπικό χαρακτήρα της επικοινωνίας όπως διαμορφώνεται σήμερα. Σε αυτή την ενότητα εξετάζεται η συμβολική δραστηριότητα των παιδιών, εστιάζοντας, σε τέσσερις βασικές ‘γλώσσες’ (τρόπους επικοινωνίας), που κυριαρχούν στο καθημερινό, επικοινωνιακό σκηνικό της ζωής των μικρών παιδιών: την γλώσσα του σώματος, το συμβολικό παιχνίδι, τη σχεδιαστική δραστηριότητα και το κατασκευαστικό παιχνίδι.
Στην τρίτη ενότητα του μαθήματος και με βάση όσα έχουν μελετηθεί στις δυο προηγούμενες ενότητες, εξετάζεται η έννοια της συμμετοχής στην παιδική ηλικία μέσα από την οπτική των δικαιωμάτων. Συζητιούνται οι διαφορετικές προσεγγίσεις για το δικαίωμα των παιδιών να εκφράζουν τη γνώμη τους και να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων σε θέματα που τα αφορούν, να αναλαμβάνουν ευθύνες, και να εμπλέκονται στην εκπαιδευτική διαδικασία με συγκέντρωση και ενθουσιασμό. Παρουσιάζεται η προσέγγιση των σχολείων του Reggio Emilia, αλλά και άλλα μοντέλα που υποστηρίζουν τη συμμετοχική μάθηση στην πράξη.
Μέσα από παραδείγματα εξετάζεται το πως ακούγονται και λαμβάνονται υπόψη οι φωνές των παιδιών μέσα στη σχολική τάξη, αλλά και πως αγνοούνται ή παραμένουν στο περιθώριο. Παρουσιάζονται στρατηγικές που επιτρέπουν στα παιδιά να εκφράζονται πολυτροπικά, να μοιράζονται με τους άλλους τα αποθέματα γνώσης και τα ενδιαφέροντά τους και να τα αξιοποιούν στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Λέξεις Κλειδιά
Κοινωνικοπολιτισμική προσέγγιση, Διαφορετικότητα μαθητών, Αποθέματα γνώσης, ενδιαφέροντα, επικοινωνία, γλώσσες των παιδιών, συμμετοχική μάθηση
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Διαφάνειες
- Βιβλίο
- άρθρα
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
Υποστήριξη των διαλέξεων με παρουσιάσεις (ppt), επικοινωνία, διάθεση εκπαιδευτικού υλικού (σημειώσεις, άρθρα προς μελέτη, οδηγίες για εργασίες κ.λ.π) στην ιστοσελίδα του μαθήματος Μελέτη και ανάλυση ταινίας αλλά και βιντεοσκοπημένων περιστατικών από την εκπαιδευτική διαδικασία στο νηπιαγωγείο
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 39 | 1,6 | ✓ | ||
| Άσκηση Πεδίου | 11 | 0,4 | ✓ | ✓ | |
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 55 | 2,2 | ✓ | ✓ | |
| Συγγραφή εργασίας / εργασιών | 40 | 1,6 | ✓ | ✓ | |
| Εξετάσεις | 5 | 0,2 | ✓ | ||
| Σύνολο | 150 | 6 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Η αξιολόγηση γίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια του εξαμήνου με την εκπόνηση εργασιών όπως μελέτη άρθρων, ανάλυση και ερμηνεία ειδικών περιπτώσεων από τη μαθησιακή διαδικασία, συλλογή δεδομένων και επεξεργασία δεδομένων κ.ά
Η αξιολόγηση συμπληρώνεται με πρόοδο στο μέσο του εξαμήνου και γραπτές εξετάσεις στο τέλος
Τα κριτήρια αξιολόγησης και ο τρόπος βαθμολόγησης περιγράφονται με σαφήνεια και αναρτώνται στο e-learning, στη σελίδα του μαθήματος
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
- Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Επιλογές Συγγραμμάτων:
Βιβλίο [94691001]: ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΩΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ, ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΜΑΡΙΑ, Θεσ/νικη: Εκδόσεις Σοφία.
Βιβλίο [22051]: Reggio Emilia: Οι χίλιες γλώσσες των παιδιών προσχολικής ηλικίας, Edwards Carolyn,Gandini Lella,Forman George,Κουτσουβάνου Ευγενία, Βεργιοπούλου Αθηνά. Αθήνα:Πατάκης
Πρόσθετο Διδακτικό Υλικό:
Βιβλίο [91681116]: International Handbook of Early Childhood Education [electronic resource], Marilyn Fleer / Bert van Oers
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Εκπαιδευτικό υλικό στην ιστοσελίδα του μαθήματος (παρουσιάσεις από τα μαθήματα, άρθρα, σημειώσεις κλπ)
Τα παρακάτω είναι ενδεικτικά
Πρόγραμμα Σπουδών Νηπιαγωγείου, Α΄ μέρος. (2011). Στο Ψηφιακό Σχολείο, Α. Προγράμματα Σπουδών. 2. Συμπληρωματικά προς τα Ισχύοντα Προγράμματα Σπουδών, Επιστημονικό Πεδίο: Προσχολική - Πρώτη Σχολική Ηλικία
http://ebooks.edu.gr/info/newps/%CE%A0%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20-%20%CE%A0%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%B7%20%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%97%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CE%B1/1%CE%BF%20%CE%9C%CE%AD%CF%81%CE%BF%CF%82.pdf
Οδηγός για Νηπιαγωγείο. (2011). Στο Ψηφιακό Σχολείο, 2. Συμπληρωματικά προς τα Ισχύοντα Προγράμματα Σπουδών Β. Οδηγοί για τον εκπαιδευτικό http://ebooks.edu.gr/info/newps/%CE%A0%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20-%20%CE%A0%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%B7%20%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%97%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CE%B1/%CE%9F%CE%B4%CE%B7%CE%B3%CF%8C%CF%82%20%CE%B3%CE%B9%CE%B1%20%CE%9D%CE%B7%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%B5%CE%AF%CE%BF.pdf
• Α. Ανδρούσου. Κίνητρο στη εκπαίδευση. www.kleidiakaiantikleidia.net
• Birbili, M & Tsitouridou, M. 2008. Identifying children’s interests and planning learning experiences: challenging some taken for granted views. In P.G. Grotewell & Y. M. Burton, Early Childhood Education: Issues and Developments (143-156). Nova science Publishers, Inc.
• Παπανδρέου, Μ. (2011). Σημειωτικές διαδικασίες στο νηπιαγωγείο και ανάπτυξη μαθηματικών δραστηριοτήτων με νόημα για τα παιδιά. In Ν. Stellakis & M. Efstathiadou (Eds), Proceedings of the OMEP European conference Cyprus: Perspectives of creativity and learning in early childhood" (pp. 618-627). ISBN: 978-9963-7377-0-3. http://www.omep.com.cy/images/media/assetfile/conference_proceegins.pdf
• Παπανδρέου, Μ. Σιαμπάνη, Ε. & Δούμου, Σ. (2011). Η σημασία της σχεδιαστικής δραστηριότητας στο Νηπιαγωγείο: Αλληλεπιδράσεις νηπίων κατά την επίλυση ενός προβλήματος μέσω του σχεδίου Σύγχρονο Νηπιαγωγείο, 83, 118-126.
• Σ. Αυγητίδου. 2001. Το παιχνίδι: σύγχρονες ερευνητικές και διδακτικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Τυποθήτω, Γιώργος Δάρδανος.
• S. Wright. 2007. Young children’s meaning-making through drawing and telling. Australian Journal of Early Childhood, V 32, N 4, 37-48
• Κaren Bellous. Looking at the Trees around Us Spring 2004 ECRP Vol. 6 No. 1 http://ecrp.uiuc.edu/index.html
• Yvonne Kogan. 2003. A Study of Bones. ECRP Vol. 5 No. 1. http://ecrp.uiuc.edu
Τελευταία Επικαιροποίηση
13-02-2023
