ΡΩΣΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ (882-1613)

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΡΩΣΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ (882-1613) / RUSSIAN HISTORY A (882-1613)
ΚωδικόςΙΣΛ402
ΣχολήΦιλοσοφική
ΤμήμαΙστορίας και Αρχαιολογίας
Κύκλος / Επίπεδο1ος / Προπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή/Εαρινή
ΚοινόΌχι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID280004773

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΡΩΣΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ (882-1613)
Ακαδημαϊκό Έτος2022 – 2023
Περίοδος ΤάξηςΧειμερινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Class ID
600220168
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
  • Αγγλικά (Εξέταση)
  • Γερμανικά (Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι φοιτητές αναμένεται στο πλαίσιο του μαθήματος να • κατανοήσουν το ιστορικό πλαίσιο της πολιτικής και πολιτισμικής ιστορίας του μεσαιωνικού ρωσικού κράτους (κράτους Κιέβου) • γνωρίσουν τα βασικά χαρακτηριστικά του πνευματικού πολιτισμού των Ρώσων (γραμματεία, κτλ.) • εξοικειωθούν με τους μηχανισμούς ανάδειξης των πολιτικών ηγεμόνων και των εκκλησιαστικών ανδρών • κατανοήσουν τη διαδικασία και τη σημασία της διαμόρφωσης και διάδοσης στερεοτυπικών εικόνων στον ρωσικό κόσμο γενικότερα • ευαισθητοποιηθούν σε μεθοδολογικά και πρακτικά ζητήματα που μπορεί να προκύψουν από την εμπλοκή του ερευνητή στο πεδίο που μελετά • εξασκηθούν στην προφορική και γραπτή παρουσίαση των ιδεών/επιχειρημάτων τους.
Γενικές Ικανότητες
  • Αυτόνομη εργασία
  • Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Βασικός στόχος του μαθήματος είναι η εξέταση των ιστορικών δεδομένων από την περίοδο της εγκατάστασης των ανατολικών σλαβικών φύλων στη Ρωσία κατά την περίοδο του Μεσαίωνα. Το μάθημα αναφέρεται ειδικότερα στις πολιτικές, πολιτιστικές, κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που επικράτησαν στο κράτος, τις σχέσεις του με το Βυζάντιο αλλά και τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη. Το μάθημα προσπαθεί να καλύψει αναλυτικά την ιστορία του ρωσικού λαού και να εμβαθύνει στην πολιτική του εκάστοτε Ρώσου ηγεμόνα για τη δημιουργία μιας υπερδύναμης . 1η εβδομάδα Βυζαντινές, λατινικές και αραβικές πηγές για τους Ρως. Το Χρονικό του Νέστορα, η σπουδαιότερη σλαβική πηγή για την πρώιμη ιστορία του κράτους του Κιέβου. 2η εβδομάδα Η διαμόρφωση του κράτους του Κιέβου. Οι ρωσοβυζαντινές συνθήκες των ετών 911, 940 και 971. Εμπόριο και οδικοί και υδάτινοι άξονες. 3η εβδομάδα Ειδωλολατρία και σλαβικές θεότητες. Ο εκχριστιανισμός των Ρώσων. Ο ρόλος της πριγκίπισσας Όλγας και του εγγονού της Βλαδίμηρου Α΄. Το πολιτικό παρασκήνιο του γάμου της βυζαντινής πριγκίπισσας Άννας με τον Βλαδίμηρο Α΄. Οι Ρώσοι πρωτομάρτυρες Μπόρις και Γκλεμπ. 4η εβδομάδα Γιαροσλάβ ο Σοφός. Το νομοθετικό έργο του (νομικός κώδικας “Russkaja Pravda” και ο θεσμός της πρεσβυγενείας, “Seniorat”). Βυζαντινές επιδράσεις στους τομείς της αρχιτεκτονικής, της ζωγραφικής, της γραμματείας, της ονοματολογίας κ.ά. 5η εβδομάδα Ο Βλαδίμηρος Μονομάχος και τα μέτρα προς ανακούφιση των αδύνατων κοινωνικών ομάδων. Μονές, εκκλησίες και αντιγραφεία στη Ρωσία. 6η εβδομάδα Οι μεσαιωνικές ρωσικές ηγεμονίες (Kiev, Smolensk, Polock, Rjazan’, Chernigov, Perejaslavl’, Galich-Volynia, Novgorod, Suzdal) από το 1169 έως το 1240. 7η εβδομάδα Η μογγολική κατάκτηση της Ρωσίας (1223-1240). Ο Alexander Nevski εναντίον των Σουηδών και του Τευτονικού Τάγματος. Αποσπάσματα («Μάχη των Πάγων») από την ταινία “Alexander Nevski” του Sergej Eisenstein. 8η εβδομάδα Η άνοδος του κράτους της Μόσχας Ο Δημήτριος Δονσκόι («Πρίγκηπας Μόσχας» και «Μεγάλος πρίγκηπας του Vladimir»). Η νίκη του εναντίον των Τατάρων στη μάχη του Kulikovo και οι συνέπειές της για τη Ρωσία. 9η βδομάδα Ο Ιβάν Γ΄ ο Μέγας («Μέγας πρίγκηπας πασών των Ρωσιών»). Η εσωτερική και η εξωτερική πολιτική του. 10η εβδομάδα Ο Ιβάν Δ΄ ο Τρομερός («Μέγας πρίγκηπας Μόσχας» και «Τσάρος πασών των Ρωσιών»). Η στρατιωτική πολιτική του (Opricnina, κτλ.). Η εισβολή στη Λιβονία, η κατάκτηση της Σιβηρίας. Η βασιλεία του Boris Godunov και η αναγνώριση του Πατριαρχείου της Μόσχας (1589). 11η εβδομάδα Η «Εποχή των Αναστατώσεων» (1598-1613). Εμφύλιοι πόλεμοι και διείσδυση Πολωνίας και Λιθουανίας στα ρωσικά εδάφη. Η άνοδος της δυναστείας των Ρομανώφ. 12η εβδομάδα Ρωσική Εκκλησία και Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. 13η εβδομάδα Ανακεφαλαίωση και συμπεράσματα. Παρουσιάσεις εργασιών.
Λέξεις Κλειδιά
κράτος του Κιέβου, Βλαδίμηρος Α΄, πριγκίπισσα Όλγα, Γιαροσλάβ ο Σοφός, θεσμός πρεσβυγενείας, Βλαδίμηρος Μονομάχος, Μπόρις και Γκλεμπ, Μογγολική κατάκτηση, Ρωσικές ηγεμονίες, Αλέξανδρος Νέβσκυ, μάχη στο Κουλίκοβο, Ιβάν Γ΄, Ιβάν Δ΄ Τρομερός, Πατριαρχείο Μόσχας, εποχή των ταραχών, δυναστεία Ρομανώφ
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Πολυμεσικό υλικό
  • Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
Περιγραφή
Η διδασκαλία του μαθήματος γίνεται με διαλέξεις και με τη χρήση εποπτικού υλικού σε power point. Εκτός από την προτεινόμενη βιβλιογραφία σε κάθε μάθημα δίνεται προαιρετική συνιστώμενη βιβλιογραφία για επιπρόσθετη αναζήτηση πληροφοριών, καθώς και φωτοτυπίες με χάρτες και χωρία από πηγές.
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις39
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων60
Εκπαιδευτικές επισκέψεις και παρακολούθηση συνεδρίων / σεμιναρίων / εκδηλώσεων3
Συγγραφή εργασίας / εργασιών78
Σύνολο180
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Η αξιολόγηση του μαθήματος γίνεται με γραπτές ή προφορικές εξετάσεις. Προαιρετικά ανατίθενται σύντομες εργασίες στους φοιτητές με σκοπό την εμβάθυνση των γνώσεών τους. Στις εργασίες δίνονται έως 2 επιπλέον βαθμοί.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική)
  • Προφορική Εξέταση (Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Δεληκάρη, Α. (επιμ.), Βυζαντινές επιδράσεις στη Μεσαιωνική Ρωσία, Θεσσαλονίκη, εκδ. Κυριακίδη, 2019.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Avenarius, A. Ο βυζαντινός πολιτισμός και οι Σλάβοι. Το πρόβλημα της πρόσληψης και του μετασχηματισμού του (από τον 6ο έως και τον 12ο αιώνα), (μτφρ. Αγγελική Δεληκάρη), Αθήνα, εκδ. Δημ. Παπαδήμας, 2005. Avenarius, A., «Metropolitan Ilarion on the Origin of Christianity in Rus’: The Problem of the Transformation of Byzantine Influence», στο: Proceedings of the International Congress Commemorating the Millenium of Christianity in Rus’-Ukraine, Harvard Ukrainian Studies 12-13 (1988-89) 689-701. Birnbaum, H., Lord Novgorod the Great. Essays in the History and Culture of a Medieval City-State. Part I, Columbus/Ohio 1981. Cambridge History of Russia: From Early Rus’ to 1689, vol. 1 of 3. Ed. Maureen Perrie. Cambridge: Cambridge University Press, 2006. Constantolos, D.J., «Greek precursor missions to Russia’s Conversion to Christianity», στο: A.-E. Tachiaos (εκδ.), The Legacy of Saints Cyril and Methodius to Kiev and Moscow, Thessaloniki 1992, σς. 247-256. Christiansen, E., The Northern Crusades. New York: Penguin, 1997. Crummey, R. O., The Formation of Muscovy, 1304-1613. London, New York: Longman, 1987. Dimnik, M., The Dynasty of Chernigov, 1054-1146. Toronto: Pontifical Institute of Mediaeval Studies, 1994. ———. The Dynasty of Chernigov, 1146-1246. Cambridge: Cambridge University Press, 2003. Fennell, J.A.I., Ivan the Great of Moscow, London-New York 1961. Fennell, J.A.I., The Emergence of Moscow, 1304-1359, London 1968. Fennell, J.A.I., The Crisis of Medieval Russia 1200-1304, London-New York 1983. Goehrke, C., Frühzeit des Ostslaventums, Darmstadt 1992. Goetz, L.K., Das Kiewer Höhlenkloster als Kulturzentrum des vormongolischen Russlands, Passau 1904. Halperin, Ch. J., Russia and the Golden Horde: The Mongol Impact on Medieval Russian History. Bloomington, Ind.: Indiana University Press, 1987. Henricus Lettus. The Chronicle of Henry of Livonia. Translated by James A. Brundage, Records of Western Civilization. New York: Columbia University Press, 2003. Herrmann, J. (επιμ.), Wikinger und Slaven, Berlin 1982. Kaiser, Daniel H. The Growth of the Law in Medieval Russia. Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1980. Κατσόβσκα-Μαλιγκούδη, Γ., Η μεσαιωνική Ρωσία, Αθήνα, εκδ. Gutenberg, 2013. Lazarev, V.M., Vizantijskoe i drevnerusskoe isskustvo, Moskva 1978. Lichačev, G.G., “The type and character of the Byzantine Influence on Old Russian Literature”, Oxford Slavonic Papers 13 (1967) 14-32. Litavrin, G.G., “Putešestvie russkoj knjagini Olgi v Konstantinopel, Vizantijskij Vremennik 42 (1981) 35-48. Malingoudi, J., Die russisch-byzantinischen Verträge des 10. Jhds aus diplomatischer Sicht, Thessaloniki 1994. Μαλιγκούδη, Γ., Ιστορία της Ρωσίας. Α΄ Η Ρωσία του Κιέβου 9ος αι. – 1240, Θεσσαλονίκη, Αφοι Κυριακίδη, 1999. Μαλιγκούδη, Γ., Ιστορία της Ρωσίας. Β΄ Το κράτος της Μόσχας (1240-1613) [Βιβλιοθήκη Σλαβικών Μελετών 7], Θεσσαλονίκη 1996. Martin, J., Medieval Russia 980-1584. Cambridge: Cambridge University Press, 1995. Medieval Russia’s Epics, Chronicles, and Tales, Ed. and transl. Serge Zenkovsky. New York: Penguin, 1974. Μέγεντορφ, I., Βυζάντιο και Ρωσία. Μελέτη των βυζαντινο-ρωσικών σχέσεων κατά τον 14ο αιώνα, Αθήνα 1988. Müller, L., Die Taufe Russlands: Die Frügeschichte des russischen Christentums bis zum Jahre 988, München 1987. Nazarenko, A. V.. Drevniaia Rus' na mezhdunarodnykh putiakh: Mezhdistsiplinarnye ocherki kul’turnykh, torgovykh, politicheskikh sviazei IX-XII vekov. Moscow: Iazyki russkoi kul'tury, 2001. Ostrowski, Donald G. Muscovy and the Mongols: Cross-Cultural Influences on the Steppe Frontier, 1304-1589. Cambridge: Cambridge University Press, 1998. Podskalsky, G., Christentum und theologische Literatur in der Kiever Rus’ (988-1237), München 1982. Raffensperger, Christian. Reimagining Europe: Kievan Rus’ in the Medieval World, 988-1146, Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 2012. The Russian Primary Chronicle. Ed. Samuel Hazzard Cross and Olgerd P. Sherbowitz-Wetzor, Cambridge, Mass.: The Mediaeval Academy of America, 1953. Shepard, Jonathan, and Simon Franklin. The Emergence of Rus 750-1200, New York: Longman, 1996. Stöckl, G., “Russiche Geschichte von der Entstehung des Kiever Reiches bis zum Ende der Wirren (862-1613). Ein Literaturbericht”, Jahrbücher für Geschichte Osteuropas 6 (1958) 201-254 και 468-488. Ταχιάος, Α.-Αι., Βυζάντιο, Σλάβοι, Άγιον Όρος. Αναδρομή σε αμοιβαίες σχέσεις και επιδράσεις, Θεσσαλονίκη 2006. Weiers, M. (επιμ.), Die Mongolen. Beiträge zu ihrer Geschichte und Kultur, Darmstadt 1986.
Τελευταία Επικαιροποίηση
09-07-2023