Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
• Εξοικείωση των φοιτητών/τριών με την ανάλυση των πηγών και τη χρήση της βιβλιογραφίας του αντίστοιχου γνωστικού πεδίου.
• Κατανόηση των σταδίων διαμόρφωσης του δημοκρατικού πολιτεύματος στη Αθήνα και της εξελικτικής του πορείας.
• Διάκριση των αποκλίσεων μεταξύ πολιτικής θεωρίας και πράξης ως προς την εφαρμογή των δημοκρατικών θεσμών.
• Αντίληψη της πρόσληψης της δημοκρατίας από τους συγχρόνους της και της επίδρασής της στα σύγχρονα δημοκρατικά καθεστώτα.
• Εξάσκηση στην προφορική και γραπτή παρουσίαση θεμάτων του γνωστικού πεδίου.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Αντικείμενο του μαθήματος είναι η εξέταση της διαμόρφωσης και της εξελικτικής πορείας του δημοκρατικού πολιτεύματος στην Αρχαία Αθήνα κατά τον 5ο και 4ο αι. π.Χ. Με τη χρήση επιλεγμένων κειμένων μελετώνται: Το θεωρητικό υπόβαθρο και η θέση της δημοκρατίας στο σχήμα της εξελικτικής πορείας των πολιτευμάτων των ελληνικών πόλεων. Η γένεση των δημοκρατικών θεσμών στην Αθήνα και η πρακτική τους εφαρμογή (πολιτικές αντιπαραθέσεις – συγκρούσεις – πολιτειακές εκτροπές). Η εξέλιξη των δημοκρατικών θεσμών (μετριοπαθής - ριζοσπαστική δημοκρατία) και η διαμόρφωση του προτύπου του Αθηναίου πολίτη κατά τον 5ο και 4ο αι π.Χ. Η κατάρρευση του δημοκρατικού πολιτεύματος. Παράλληλα, εξετάζεται η πρόσληψη της αθηναϊκής δημοκρατίας από τους συγχρόνους της, η σχέση της με τις σύγχρονες μορφές δημοκρατίας και η επίδρασή της στην διαμόρφωση των σύγχρονων δημοκρατικών καθεστώτων.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
• Br. Batistin Sebastiani & D. Ferreira Leão (εκδ.), Crises (staseis) and Change (metabolai). Athenian Democracy in the Making, Studi e Saggi 239, Φλωρεντία 2022.
• Chr. Carey, Η δημοκρατία στην κλασική Αθήνα (μτφ. Ε. Βολονάκη), Παπαζήσης, Αθήνα 2010.
• D. Piovan, Brill’s Companion to the Reception of Athenian Democracy. From the Late Middle Ages to the Contemporary Era, Leiden-Boston 2021.
• P. J. Rhodes, Οι ελληνικές πόλεις-κράτη. Μία συλλογή πηγών (Μτφ.-επιμ. Ι. Κ. Ξυδόπουλος), Δ. Παπαδήμας, Αθήνα 2012.
• Μ. Β. Σακελλαρίου, Η Αθηναϊκὴ Δημοκρατία, Πανεπιστημιακὲς Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 20084.
• W. Schuller, Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας από την Κρητομυκηναϊκή εποχή ως το τέλος των κλασικών χρόνων (μτφ. Α. Καμάρα & Χρ. Κοκκινιά / εποπτεία Κ. Μπουραζέλης), ΜΙΕΤ, Αθήνα 1999.
• R. K. Sinclair, Δημοκρατία και συμμετοχή στην αρχαία Αθήνα (μτφ. Ε. Ταμβάκη), Καρδαμίτσα, Αθήνα 1997.