Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Ο φοιτητής έρχεται σε επαφή με πολλά παιδικά βιβλία και ταυτόχρονα τις σχετικές θεωρίες κριτικής παιδικών βιβλίων. Πέρα λοιπόν από την εμπειρία που αποκτά ως αναγνώστης παιδικών βιβλίων (απαραίτητη για την εργασία του στο Νηπιαγωγείο) εκπαιδεύεται στην κριτική και διεπιστημονική διαχείριση των κειμένων για παιδιά.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα επικεντρώνεται 1) στο να δείξει πώς ενεργεί το παιδί ως αναγνώστης λογοτεχνικών κειμένων 2) πώς εμφανίζεται το μικρό παιδί ως ήρωας των λογοτεχνικών ιστοριών 3) ποιες οι διαδικασίες ταύτισης του μικρού παιδιού-αναγνώστη με τους ήρωες των λογοτεχνικών ιστοριών για μικρά παιδιά 4) ποια τα βασικά στοιχεία δομής των λογοτεχνικών ιστοριών για μικρά παιδιά και των λογοτεχνικών ειδών για αυτά.
Συγκεκριμένα ζητήματα που εξετάζονται:
Συναισθήματα και πρώτες συγκρούσεις: Οικογένειες και μικρό παιδί.
Μεγάλα προβλήματα για μικρούς ήρωες.
Εξουσιαστικές σχέσεις και μικροί λογοτεχνικοί χαρακτήρες
Απώλεια, διαταραχή, πένθος στα βιβλία για μικρές ηλικίες
Βία στα βιβλία για μικρά παιδιά
Τραύμα. Ολοκαύτωμα και Παιδική Λογοτεχνία.
Διαφορετικότητα και αναπηρία σε παιδικά λογοτεχνικά βιβλία για παιδιά προσχολικής ηλικίας.
Παιδί και παιχνίδι στην παιδική λογοτεχνία
Λογοτεχνικό παιδί μικρής ηλικίας και τέχνη.
Τι είναι η παιδική λογοτεχνία για μικρά παιδιά; Αναγνώστης-παίκτης
Τα αφηγηματικά στοιχεία των κειμένων για παιδιά. Πλοκή, χαρακτήρες, θέμα, δομή, οπτική γωνία και αφηγητής, σκηνικό. Διακειμενικότητα.
Παραμύθι
Παραμύθι λαϊκό: ορισμός, χαρακτηριστικά είδη των λαϊκών παραμυθιών, δομή. Η ψυχαναλυτική προσέγγιση των παραμυθιών. Γνωρίσματα του ελληνικού λαϊκού παραμυθιού. Οι παραμυθάδες στην Ελλάδα. Ιστορία των παραμυθιών. Η αξία του παραμυθιού.
Το σύγχρονο ή έντεχνο παραμύθι
Μικρή ιστορία
Εικονογραφημένα παιδικά βιβλία
Βιβλία γνώσεων
Λέξεις Κλειδιά
προαναγνώστης, αναγνώστης παίκτης, παραμύθι, μικρή ιστορία, σχέσεις εξουσίας, τραύμα, παιχνίδι
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Κανατσούλη Μ. Μυστικά, ψέματα, όνειρα και άλλα: Λογοτεχνία αναγνώστες προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2014.
Κανατσούλη Μ. Εισαγωγή στη θεωρία και κριτική της Παιδικής Λογοτεχνίας, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2018 (3η έκδοση).
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Σπινκ Τ. Τα παιδιά ως αναγνώστες (μτφρ. Κ. Ντελόπουλος), Καστανιώτης, Αθήνα 1990.
Χαντ, Π. Κριτική, θεωρία και Παιδική Λογοτεχνία (μτφρ. Ε.Σακελλαριάδου & Μ.Κανατσούλη), Αθ'ηνα, Πατάκης 1996.
Hunt, Peter (επιμέλεια). Κατανοώντας τη Λογοτεχνία για παιδιά (μτφρ. Χ. Μητσοπούλου), Μεταίχμιο, Αθήνα 2006.
Γαβριηλίδου Σ. Το σύγχρονο επάγγελμα του κλασικού ήρωα, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2008.
Γαβριηλίδου, Σ. Εκδότες βιβλία παιδιά, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2018.