Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα:
1) Αναγνωρίσουν τη σημασία του γενετικού υλικού, τον ρόλο των γονιδίων και τον τρόπο κλήρονόμησής τους καθώς και τη σημαντικότητα των διαδικασιών κυτταροδιαίρεσης (Μίτωση και Μείωση) στην ανάπτυξη, διαφοροποίηση και αναπαραγωγή των ανώτερων ευκαρυωτικών οργανισμών.
2) όπως και της χαρτογράφησης των γονιδίων.
2) Αποκτήσουν γνώσεις σχετικά με την ερμηνεία, ανάλυση και αξιοποίηση των μεταλλάξεων καθώς και των φαινομένων της ανευπλοιδείας, της πολυπλοειδίας και της εξωχρωμοσωμικής κληρονόμησης στην εξέλιξη των ανώτερων οργανισμών.
3)Εξοικειωθούν με τη λύση προβλημάτων Μενδελικής Γενετικής και με ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών και τεχνικών της σύγχρονης γενετικής επιστήμης.
3) Αναπτύξουν κριτική σκέψη για την αξιοποίηση των επιτευγμάτων της Γενετικής και την εφαρμογή τους στη Γεωπονική Επιστήμη.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Γνωριμία με την επιστήμη της Γενετικής. Παραθέτονται γνώσεις σχετικά με το γενετικό υλικό, τις ιδιότητες και
την κληρονόμηση του. Αναλύεται ο γενετικός έλεγχος στις λειτουργίες του κυττάρου, ο γενετικός κώδικας και η έκφραση
των γονιδίων σε σχέση με το περιβάλλον.
Παρουσιάζονται οι αρχές της Μενδελικής γενετικής, οι τύποι των γονιδίων, η δράση των αλληλομόρφων και η χρωμοσωμική βάση της κληρονομικότητας.
Αναλύεται η σημασία των κυτταροδιαιρέσεων και ο Μιτωτικός κύκλος του κυττάρου. Εμφαση δίδεται στη σημασία της μίτωσης ως βιολογικό φαινόμενο και το ρόλο της στην ανάπτυξη και διαφοροποίηση των σωματικών κυττάρων.
Η Μείωση ως μηχανισμός διατήρησης της γενετικής παραλλακτικότητας και σταθερότητας
μέσω γαμετογένεσης και ανασυνδυασμών, περιγράφεται και αναλύεται συγκριτικά με τη μιτωτική κυτταροδιαίρεση.
Μέσω παραδειγμάτων, αναλύεται η γενετική σύνδεση, οι μέθοδοι χαρτογράφησης γονιδίων, η δημιουργία γενετικών χαρτών και
η αξιοποίηση τους.
Παρουσιάζονται οι σημαντικότερες κατηγορίες μεταλλάξεων και οι μεταβολές στο χρωμοσωμικό αριθμό (ανευπλοειδία, πολυπλοειδία) ενώ αναλύονται οι έννοιες της αρρενοστειρότητας, της εξωχρωμοσωμικής κληρονόμησης και οι συνέπειες τους στους φυτικούς οργανισμούς.
Τέλος παρουσιάζονται στοιχεία ποσοτικής και πληθυσμιακής γενετικής και προεκτάσεις της Μενδελικής γενετικής ανάλυσης με εφαρμογές στους φυτικούς οργανισμούς.
ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ
Η ιστορία και η ανάπτυξη των κλάδων της Γενετικής
Το γενετικό υλικό και η κληρονόμηση του - Οι ιδιότητες του γενετικού υλικού
Ο γενετικός κώδικας και η έκφραση των γονιδίων - Γενετικός έλεγχος των λειτουργιών του κυττάρου
Τύποι γονιδίων και αποκωδικοποίηση γονιδιώματος - Έκφραση γονιδίων - πρωτεϊνοσύνθεση
Φαινότυπος-γενότυπος, κληρονομικότητα και περιβάλλον
Τύποι και μορφολογία χρωμοσωμάτων - προσδιορισμός καρυότυπου
Χρωμοσωμική θεωρία της κληρονομικότητας – σύσταση χρωμοσώματων
Το γενετικό υλικό και η ρύθμιση του στους προκαρυωτικούς οργανισμούς
Στοιχεία γενετικής μικροοργανισμών (ιοί, βακτήρια, μύκητες)
Το γενετικό υλικό και η ρύθμιση του στους ευκαρυωτικούς οργανισμούς
Στοιχεία γενετικής του ανθρώπου, των φυτών και των ζώων
Κυτοπλασματική κληρονόμηση – DNA μιτοχονδρίων και χλωροπλαστών
Ο Μιτωτικός κύκλος του κυττάρου - Η σημασία της μίτωσης ως βιολογικό φαινόμενο - επίπεδο πλοειδίας - Η Μείωση ως μηχανισμός διατήρησης της γενετικής παραλλακτικότητας
Μενδελική γενετική ανάλυση - Οι νόμοι του Mendel
Κατηγορίες γονιδίων (αυτόσωμα, φύλου, φυλοσύνδετα, ολανδρικά, ρετρομεταθετά στοιχεία)
Αλληλεπιδράσεις γονιδίων: (i) μεταξύ αλληλομόρφων (κυριαρχία, ημικυριαρχία, συγκυριαρχία
(ii) μεταξύ μη αλληλομόρφων (επίσταση)
Διασταυρώσεις διυβριδίων – Κριτική διασταύρωση - Αυτογονιμοποιήσεις Γονιδιακές και γενοτυπικές συχνότητες – Γενεαλογικές σχέσεις
Συνδεδεμένα γονίδια – Μελέτη χιασματυπίας και παραγωγή χρωμοσωμικών χαρτών
Μεταλλάξεις γενετικού υλικού
Στοιχεία Γενετικής Πληθυσμών
Εισαγωγικές γνώσεις στην Ποσοτική Γενετική ανάλυση
Αρχές Χρωμοσωμικής και Γενετικής μηχανικής