Ιστορία της εκπαίδευσης: 19ος αιώνας

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΙστορία της εκπαίδευσης: 19ος αιώνας / History of education: 19th century
ΚωδικόςΠΕ402
ΣχολήΦιλοσοφική
ΤμήμαΦιλοσοφίας και Παιδαγωγικής
Κύκλος / Επίπεδο2ος / Μεταπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή/Εαρινή
ΚοινόΌχι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID600003478
Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΙστορία της εκπαίδευσης: 19ος αιώνας
Ακαδημαϊκό Έτος2016 – 2017
Περίοδος ΤάξηςΕαρινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Ώρες Εβδομαδιαία2
Ώρες Συνολικά26
Class ID
600032671
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Επιστημονικής Περιοχής
  • Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Προαπαιτήσεις
Προαπαιτούμενα Μαθήματα
  • ΠΕ101 Ποσοτικές προσεγγίσεις στην εκπαιδευτική έρευνα
  • ΠΕ103 Συγγραφή της επιστημονικής εργασίας
  • ΠΕ102 Ποιοτικές προσεγγίσεις στην εκπαιδευτική έρευνα
  • ΠΕ401 Ιστορία των παιδαγωγικών ιδεών
Γενικές Προαπαιτήσεις
Μαθήματα υπόβαθρου του ΠΠΣ
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Στο σεμινάριο αυτό παρουσιάζονται και συζητούνται ζητήματα που αφορούν στην εξέλιξη της παιδαγωγικής θεωρίας και στη διαμόρφωση της εκπαιδευτικής πράξης κατά τον 19ο αιώνα. Το φάσμα των θεμάτων περιλαμβάνει ζητήματα εθνικής ταυτότητας, εκπαίδευσης και οικονομίας, κράτους και εκπαίδευσης, παιδικής ηλικίας και κοινωνικής πρόνοιας, νεολαίας και ελεύθερου χρόνου, εργασίας και κοινωνικών κινημάτων κ.λπ. Στο πλαίσιο αυτό οι συμμετέχοντες/ουσες θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν, να κατανοήσουν και να ερμηνεύσουν τα βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος όπως αυτά διαμορφώθηκαν υπό την επίδραση ενός σύνθετου πλέγματος παραγόντων (παράδοση, ξένες επιρροές, κρατικές και εξωκρατικές ανάγκες). Εξετάζεται, τέλος, το έργο σημαντικών προσωπικοτήτων από τον χώρο της εκπαίδευσης, της παιδαγωγικής και της πολιτικής, καθώς και θεσμικών φορέων ή άλλων συλλογικοτήτων, που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στη θεσμοθέτηση και εξέλιξη του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος κατά τον 19ο αιώνα. Γνώσεις - Να γνωρίσουν τα βασικά χαρακτηριστικά του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος όπως διαμορφώθηκαν στις αρχές του 19ου αιώνα. - Να κατανοήσουν και να αξιολογήσουν τα ιδεολογικά ρεύματα που επηρέασαν τις εκπαιδευτικές εξελίξεις κατά τον 19ο αιώνα. - Να κατανοήσουν το έργο και τη δράση σημαντικών προσωπικοτήτων, φορέων και άλλων συλλογικοτήτων στην εξέλιξη του εκπαιδευτικού θεσμού κατά τον 19ο αιώνα. Γενικές Ικανότητες - Να ευαισθητοποιηθούν σε θέματα καταγραφής, ταξινόμησης, κατανόησης και ερμηνείας πρώτων πηγών του 19ου αιώνα. - Να αξιοποιήσουν ιστορικές πηγές στη συγγραφή επιστημονικής μελέτης βάσει συγκεκριμένης ορολογίας, λογικών επιχειρημάτων και βιβλιογραφικών αναφορών. Γενικές Δεξιότητες - Να έρθουν σε επαφή με πολλαπλές κατηγορίες και είδη πηγών. - Να αποκτήσουν την ικανότητα να προσεγγίζουν κριτικά, να αναλύουν και να ερμηνεύουν πηγές του 19ου αιώνα. - Να τεκμηριώσουν και να υποστηρίξουν μια ιστορική έρευνα.
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
  • Σχεδιασμός και διαχείριση έργων
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
1. Πτυχές της εκπαίδευσης κατά την οθωμανική περίοδο (πριν από το 1821): περιοδολόγηση – φάσεις 2. Πτυχές της εκπαίδευσης κατά την οθωμανική περίοδο (πριν από το 1821): χαρακτηριστικά και ιδιομορφίες 3. Πτυχές της εκπαίδευσης κατά την οθωμανική περίοδο (πριν από το 1821): δομή και διάρθρωση εκπαίδευσης – περιεχόμενα 4. Τάσεις και μέτρα για τη συγκρότηση εκπαιδευτικού μηχανισμού κατά την περίοδο του Αγώνα της Ανεξαρτησίας (1821-1829) 5. Τάσεις και μέτρα για τη συγκρότηση εκπαιδευτικού μηχανισμού κατά την περίοδο του Καποδίστρια (1829–1831) 6. Η θεσμοθέτηση του εκπαιδευτικού συστήματος από τους Βαυαρούς (1834–1837) 7. Η θεσμοθέτηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης από τους Βαυαρούς (1837) 8. Η περίοδος της δυσλειτουργίας (1834–1909): προβλήματα, κριτική και απόπειρες μεταρρύθμισης 9. Εκπαίδευση και πολιτική κατά τον 19ο αιώνα 10. Οικονομία και Εκπαίδευση κατά τον 19ο αιώνα 11. Η ελληνική εκπαίδευση στο οθωμανικό κράτος: μεταρριθμίσεις Τανζιμάτ (1839) 12. Η ελληνική εκπαίδευση στο οθωμανικό κράτος: το κίνημα των Νεοτούρκων (1908) 13. Από τον δημοτικισμό στη γένεση του εκπαιδευτικού δημοτικισμού: βασικά πρόσωπα και κείμενα
Λέξεις Κλειδιά
ιστορία εκπαίδευσης, ελληνικό κράτος, 19ος αιώνας
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Πολυμεσικό υλικό
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
Power point, elearning, video, e-mail
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις30,1✓
Σεμινάρια251✓✓
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων2008✓✓
Παρουσίαση εργασίας251✓✓
Σύνολο25310,1
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
• Ομάδες συζήτησης με βάση θεματικούς άξονες • Διαμορφωτική αξιολόγησηστο τέλος ενός συνόλου υποενοτήτων • Αξιολόγηση γραπτών εργασιών (ατομικών ή ομαδικών) • Αθροιστική αξιολόγηση στο τέλος των σεμιναρίων με ερωτήσεις «κλειστού» ή/και «ανοιχτού» τύπου
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Προφορική Εξέταση (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Ελληνόγλωσση Αντωνίου Χρ., Παιδαγωγοί και Παιδαγωγική στην Ελλάδα, Πατάκης, Αθήνα 2011. Βούρη Σ., «Σχολικοί μηχανισμοί και εθνικοί ανταγωνισμοί στη Β.Δ. Μακεδονία 1870-1903», στο: Ν. Π. Τερζής – Σ. Ζιώγου (επιμ.), Η εκπαίδευση στη Μακεδονία κατά την Τουρκοκρατία, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1997, σσ. 101-125. Γεδεών Μ., Η πνευματική κίνησις του Γένους κατά τον ΙΗ΄ και ΙΘ΄ αιώνα, (εκδοτική φροντίδα: Άλκης Αγγέλου – Φίλιππος Ηλιού), Αθήνα 1976. Δεληγιάννη Β. - Ζιώγου-Καραστεργίου Σ., (επιμ.), Εκπαίδευση και φύλο. Ιστορική διάσταση και σύγχρονος προβληματισμός, Βάνιας, Θεσσαλονίκη 1993. Δελλής Ι., Όψεις προβληματισμού περί παιδείας στον Νεοελληνικό Διαφωτισμό, Gutenberg, Αθήνα 2014. Δημαράς Αλ., Η μεταρρύθμιση που δεν έγινε. Τεκμήρια ιστορίας 1895 – 1967, , τ. Α΄-Β΄, επανέκδοση (α΄ έκδοση: Ερμής 1973-74), Εστία, Αθήνα 2007. Δημαράς Αλ., Ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης: Το «ανακοπτόμενο άλμα»: Τάσεις και αντιστάσεις στην ελληνική εκπαίδευση 1833 – 2000, επιμέλεια Βάσω Βασιλού- Παπαγεωργίου, Μεταίχμιο, Αθήνα 2013. Δημαράς Κ. Θ., Νεοελληνικός Διαφωτισμός, Ερμής, Αθήνα 20028. Καζαμίας Α. - Κασσωτάκης Μ., (επιμ.), Οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα: προσπάθειες, αδιέξοδα, προοπτικές, Φιλοσοφική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης, Ρέθυμνο 1986. Κιτρομηλίδης Π. Μ., Νεοελληνικός Διαφωτισμός. Οι πολιτικές και κοινωνικές ιδέες, Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 2000. Κυπριανός Π., Συγκριτική Ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης, Βιβλιόραμα, Αθήνα 2004. Μαυροσκούφης Δ., «Η εκπαίδευση 1821-1832. Ανανεωτικές φροντίδες στα χρόνια του Αγώνα», Ιστορία του Νέου Ελληνισμού 1770-2000, τόμ. 3ος: Η ελληνική επανάσταση 1821-1832. Ο αγώνας της Ανεξαρτησίας και η ίδρυση του ελληνικού κράτους, σσ. 289-310. Μαυροσκούφης Δ., Εκπαίδευση και εκπαιδευτική πολιτική στην Ελλάδα (1821-1832), Διδακτορική διατριβή, Θεσσαλονίκη 1996. Μπέτσας Ι., Θεσμικές και λειτουργικές όψεις της εκπαίδευσης των ελληνορθόδοξων κοινοτήτων στο ελληνικό κράτος: από την έναρξη των μεταρρυθμίσεων των Τανζιμάτ έως την επανάσταση των Νεοτούρκων, Ι.Α.Ν.Ε., αρ. 9, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2005. Μπουζάκης Σ., Εκπαιδευτικές Μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα, τ. Α΄- Β΄, Gutenberg, Αθήνα 2002. Μπουζάκης Σ., (επιμ.), Πανόραμα Ιστορίας της Εκπαίδευσης. Όψεις και Απόψεις, τ. Α΄- Β΄, Gutenberg, Αθήνα 2011. Τερζής Ν. Π., Εκπαιδευτική Πολιτική και Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση: ιστορικο-κοινωνιολογικό πλαίσιο και «μελέτες περίπτωσης», β΄ έκδοση, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2008. Τερζής Ν. Π., Μελέτη της εκπαίδευσης του Νεοελληνισμού. Πριν από το κράτος - Έξω από το κράτος - Στο κράτος, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2010. Τσουκαλάς Κ., Εξάρτηση και αναπαραγωγή Ο κοινωνικός ρόλος των εκπαιδευτικών μηχανισμών στην Ελλάδα (1830-1922), Θεμέλιο, Αθήνα 1987. Φούκας Β., Η παιδαγωγική θεωρία και επιστήμη στην Ελλάδα (18ος και 19ος αιώνας): Βασικοί εκπρόσωποι – αντιπροσωπευτικά κείμενα, Δέσποινα Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2014. Χατζόπουλος Κ., Ελληνικά σχολεία στην περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας (1453-1821), Βάνιας, 1991. Μεταφρασμένη Henderson G. P., Η αναβίωση του ελληνικού στοχασμού 1620-1830. Η ελληνική φιλοσοφία στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, (μετάφρ. Φ. Κ. Βώρος), Αθήνα 1994 - Συναφή επιστημονικά περιοδικά: ⎼ History of education ⎼ History of educational Review ⎼ Paedagogica Historica ⎼ Θέματα Ιστορίας της Εκπαίδευσης ⎼ Παιδαγωγική Επιθεώρηση
Τελευταία Επικαιροποίηση
07-02-2017