ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΙΙ

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΙΙ / EARLY CHILDHOOD PEDAGOGY AND PRACTICE II
ΚωδικόςΠΡ.3.062
ΣχολήΠαιδαγωγική
ΤμήμαΕπιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης
Κύκλος / Επίπεδο1ος / Προπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή
Υπεύθυνος/ηΑναστασία Δημητρίου
ΚοινόΌχι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID80003421
Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΙΙ
Ακαδημαϊκό Έτος2023 – 2024
Περίοδος ΤάξηςΧειμερινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Διδάσκοντες άλλων Κατηγοριών
Ώρες Εβδομαδιαία12
Class ID
600229490
Τύπος Μαθήματος
Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Επιστημονικής Περιοχής
  • Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Προαπαιτήσεις
Προαπαιτούμενα Μαθήματα
  • ΠΡ.3.061 ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ Ι
Γενικές Προαπαιτήσεις
Οι φοιτητές/τριες θα πρέπει να έχουν διδαχθεί και βαθμολογηθεί επιτυχώς στο μάθημα Εφαρμοσμένη Προσχολική Παιδαγωγική Ι.
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Ολοκληρώνοντας με επιτυχία το μάθημα οι φοιτήτριες και οι φοιτητές αναμένεται να έχουν αναπτύξει παιδαγωγικό, ειδικό διδακτικό, ερευνητικό και επιστημονικό προβληματισμό αναφορικά με διαφορετικά επιστημονικά αντικείμενα που υπάρχουν στο πρόγραμμα σπουδών τους (ενδεικτικά αναφέρονται οι Φυσικές Επιστήμες, τα Μαθηματικά, τα Εικαστικά και η Μουσική). Θα μπορούν επίσης να εντοπίζουν τα κοινά βασικά ζητήματα των διαφορετικών επιστημονικών αντικειμένων και τις ιδιαιτερότητες του καθενός και να δημιουργούν κατάλληλα μαθησιακά και κοινωνικά περιβάλλοντα στο πλαίσιο των επιμέρους ειδικών αντικειμένων και του διαθεματικού συνδυασμού τους.
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Σχεδιασμός και διαχείριση έργων
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Για το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023, οι φοιτήτριες/-τες παρακολουθούν και προσεγγίζουν κυρίως τέσσερα διαδοχικά γνωστικά αντικείμενα/επιστημονικά πεδία, ως εξής: α) Εικαστικά, Μαθηματικά, Μουσική και Φυσικές Επιστήμες. Συγκεκριμένα, στα Εικαστικά οι φοιτήτριες και οι φοιτητές αφού γνωρίσουν τις βασικές αρχές της εικαστικής μάθησης, ασκούνται στο σχεδιασμό διδακτικών δραστηριοτήτων ενώ εξοικειώνονται με τις σύγχρονες διδακτικές προσεγγίσεις στα εικαστικά για παιδιά προσχολικής ηλικίας. Στα Μαθηματικά αναπτύσσουν γνώσεις και εμπειρίες σχετικά με τη διδασκαλία ενός μαθηματικού πεδίου, που αφορά στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του πεδίου αυτού και στον τρόπο που μπορεί να προσεγγιστεί διδακτικά. Επίσης, έρχονται σε επαφή με μαθηματικές δραστηριότητες και υποστηρικτικό υλικό του πεδίου και ασκούνται στο σχεδιασμό δραστηριοτήτων με βάση τη σύγχρονη διδακτική των μαθηματικών. Στη Μουσική μέσα από την κριτική θεώρηση της μουσικής-μουσικοπαιδαγωγικής θεωρίας και πράξης, καθώς και μέσα από το τρίπτυχο ακρόαση, εκτέλεση, δημιουργία, οι φοιτήτριες και οι φοιτητές ασκούνται στο σχεδιασμό, την υλοποίηση και την αξιολόγηση βασικών ενοτήτων της προσχολικής μουσικής εκπαίδευσης όπως: α) επικοινωνία, μουσικές-ηχητικές εξερευνήσεις και εξοικείωση με τις ιδιότητες του ήχου και τις μουσικές έννοιες, β) φωνή και το τραγούδι. Στις Φυσικές Επιστήμες οι φοιτήτριες/-τές προσεγγίζουν βασικές θεωρητικές αρχές, εργαλεία και στρατηγικές της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών στο νηπιαγωγείο και ασκούνται στο σχεδιασμό, την υλοποίηση και την αξιολόγηση διδακτικών δραστηριοτήτων σχετικών με την προσέγγιση εννοιών και φαινομένων από τον φυσικό κόσμο για παιδιά προσχολικής ηλικίας. Ειδικότερα, το μάθημα εξελίσσεται διαδοχικά σε τρεις (3) φάσεις για κάθε γνωστικό αντικείμενο, με διακριτούς μαθησιακούς στόχους και αποτελέσματα: Α΄ Φάση: παρατήρηση, σχεδιασμός και υλοποίηση μαθησιακών εμπειριών γνωστικού αντικειμένου • Οι φοιτήτριες/-τες παρακολουθούν διαλέξεις και σεμινάρια από τους διδάσκοντες των γνωστικών αντικειμένων/επιστημονικών πεδίων, ώστε να ευαισθητοποιηθούν στους ιδιαίτερους τρόπους στοχευμένης παρατήρησης και προσέγγισης των νηπίων σε σχέση με αυτά. Αξιοποιούν την εμπειρία της Πρακτικής Άσκησης του Στ’ εξαμήνου στις νέες πληροφορίες για την παρατήρηση και προσαρμογή τους στο νέο περιβάλλον της τάξης. • Αναλαμβάνουν να σχεδιάσουν, να υλοποιήσουν ως παιδαγωγοί και να αξιολογήσουν με εναλλακτικούς τρόπους προσέγγισης συγκεκριμένες μαθησιακές δράσεις, ελεύθερες και οργανωμένες, ώστε να βοηθήσουν τα παιδιά να εμπλουτίσουν τις εμπειρίες τους στις αντίστοιχες θεματικές που σχετίζονται με τα παραπάνω γνωστικά αντικείμενα/επιστημονικά πεδία. Αναπροσαρμόζουν το περιεχόμενο των δραστηριοτήτων τους ανάλογα με τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών αλλά και τις συνθήκες της τάξης. Στη διαδικασία αυτή γνωρίζουν και διαχειρίζονται την καινούρια ομάδα και τις συνθήκες της τάξης του νηπιαγωγείου, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές ανάγκες των παιδιών, τις βασικές παιδαγωγικές αρχές και προσεγγίσεις και το πρόγραμμα σπουδών του νηπιαγωγείου. • Κατά την προετοιμασία τους υιοθετούν επαγγελματικές πρακτικές καθώς αναζητούν πληροφορίες σε επιστημονικά συγγράμματα και άλλες πηγές, συνεργάζονται με τη νηπιαγωγό της τάξης, δημιουργούν υλικό που θα εξυπηρετήσει τους παιδαγωγικούς τους στόχους, χρησιμοποιούν εργαλεία, όπως φόρμες σχεδιασμού, τήρηση ημερολογίου δραστηριοτήτων και αναστοχασμού κ.ά., για την αξιολόγηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας για μικρές και μεγάλες ομάδες. Επίσης, συνεργάζονται με τον εκπαιδευτικό της τάξης. • Αναπτύσσουν τη δυνατότητα ευρύτερου παιδαγωγικού προβληματισμού μέσα από ευκαιρίες αναστοχασμού σε σχέση με τη διδασκαλία και τη μάθηση. Β΄ Φάση: διερεύνηση δράσεων με συνδυασμό γνωστικών αντικειμένων Με την εμπειρία παρατήρησης, σχεδιασμού και υλοποίησης μαθησιακών εμπειριών σε δύο επιστημονικά πεδία και την αξιοποίηση του υλικού των καταγραφών τους, διερευνώνται και υλοποιούνται δράσεις διεπιστημονικού χαρακτήρα με συνδυασμό των πεδίων αυτών. Αναζητούνται συστηματικά διαθεματικές συνδέσεις ή προεκτάσεις μεταξύ διαφορετικών γνωστικών περιοχών, ενισχύονται οι συσχετίσεις, συνθέσεις και γενικεύσεις που οδηγούν στην ολιστική αντιμετώπιση της γνώσης. Γ΄ Φάση: Ανατροφοδότηση-Αναστοχασμός-Συγγραφή Παραδοτέων Οι φοιτήτριες/-τες επεξεργάζονται και εφαρμόζουν διαδικασίες αναστοχασμού, αυτοαξιολόγησης και αλληλο-αξιολόγησης για τη διδασκαλία και τη μάθηση σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο, αξιοποιώντας τη θεωρία του κάθε επιστημονικού πεδίου. Αξιοποιούν τη θεωρία και συνθέτουν τα επιμέρους και το τελικό τους παραδοτέο καθώς επεξεργάζονται όλο το υλικό και τις εμπειρίες τους από την πρακτική άσκηση στα νηπιαγωγεία.
Λέξεις Κλειδιά
προσχολική ηλικία, παιδαγωγική, πρακτική, τέχνη, μαθηματικά, μουσική, φυσικές επιστήμες
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Διαφάνειες
  • Ήχος
  • Πολυμεσικό υλικό
  • Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Αξιολόγηση των Φοιτητών
Περιγραφή
Το υποστηρικτικό εκπαιδευτικό υλικό του μαθήματος στο σύνολό του (π.χ. παρουσιάσεις, επιστημονικά άρθρα, σύνδεσμοι προτεινόμενης δικτυογραφίας, οδηγίες εργασιών) αναρτάται στην ψηφιακή πλατφόρμα e-learning στην οποία αναρτώνται επίσης οι εργασίες των φοιτητριών/-ών. Η επικοινωνία με τους φοιτήτριες/-τες γίνεται μέσω της ίδιας πλατφόρμας όπως επίσης και μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις391,6✓
Σεμινάρια241,0✓
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων2008✓
Πρακτική (Τοποθέτηση)2409,6✓
Εκπόνηση μελέτης (project)371,5✓
Συγγραφή εργασίας / εργασιών602,4✓
Σύνολο60024
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Οι φοιτητές/τριες καλούνται με το τέλος κάθε γνωστικής ενότητας να υποβάλλουν ατομικό παραδοτέο, δηλαδή, τέσσερα (4) παραδοτέα. Επιπλέον, στο τέλος καλούνται να ολοκληρώσουν μια διεπιστημονική εργασία στο πλαίσιο των τεσσάρων (4) γνωστικών διδακτικών ενοτήτων. Επομένως, συνολικά οι φοιτητές/τριες καλούνται να υποβάλουν πέντε (5) εργασίες.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Θεοδωρίδης, Ν. (2020). Φίλοι Μουσικόφιλοι: Μουσικοπαιδαγωγικό πρόγραμμα για παιδιά προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας. Το βιβλίο του εκπαιδευτικού-εμψυχωτή. Θεσσαλονίκη: Ελληνική ένωση για τη Μουσική Εκπαίδευση. Ραβάνης, Κ. (1999). Οι Φυσικές Επιστήμες στην Προσχολική Εκπαίδευση: Διδακτική και Γνωστική Προσέγγιση. Αθήνα: Τυπωθήτω. Καλεσοπούλου, Δ. (Επιμ.) (2011). Παιδί και εκπαίδευση στο μουσείο: Θεωρητικές αφετηρίες, παιδαγωγικές πρακτικές. Αθήνα: Πατάκης Τζεκάκη, Μ. (2010). Μαθηματική Εκπαίδευση για την προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Ζυγός. Leavy, P. (2020) (Λέτσιου Μ. επιμ.). Η καλλιτεχνική δημιουργία ως μέθοδος: Έρευνα μέσω της τέχνης. Αθήνα: Gutenberg. Παντελιάδου, Σ. & Αργυρόπουλος, Β. (2011). Ειδική Αγωγή- Από την έρευνα στη διδακτική πράξη. Αθήνα: Πεδίο
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Ανδρούτσος, Π. (2012). Μέθοδοι διδασκαλίας της μουσικής. Παρουσίαση και κριτική θεώρηση των μεθόδων Orff και Dalcroze. Αθήνα: Orpheus. Γκανά, Γ., Ζησοπούλου, Ε., Θεοδωρίδης, Ν., Καραχάλιου, Α., Κοκκίδου, Μ., & Χατζηκαμάρη, Π. (Ελάτε να Παίξουμε). (2004). Το Σχολείο–Εργαστήρι Τέχνης και Δημιουργίας. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών, Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη. Γρηγορίου, Μ. (2004). Μουσική για παιδιά και για έξυπνους μεγάλους. Αθήνα: Νεφέλη. Δογάνη, Κ. (2012). Η μουσική στην προσχολική ηλικία. Aλληλεπίδραση παιδιού - παιδαγωγού. Αθήνα: Gutenberg. ΙΕΠ-ΥΠΑΙΠΘ (2021). Πρόγραμμα Σπουδών για την Προσχολική Εκπαίδευση. ΕΣΠΑ 2014-2020, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα: Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση. Ανακτήθηκε από http://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli Καραδήμου-Λιάτσου, Π. (2001). Από την ακοή στην ακρόαση. Αθήνα: Edition Orpheus. Καραδήμου-Λιάτσου, Π. (2003). Η μουσικοπαιδαγωγική τον 20ό αιώνα: Οι σημαντικότερες απόψεις για την Προσχολική Ηλικία. Αθήνα: Edition Orpheus. Κοκκίδου, Μ. (2014). Η Εμψύχωση στη Διδασκαλία-Μάθηση. Το σχολείο της χαράς και της καρδιάς. Αθήνα: Fagottobooks. Κοκκίδου, Μ. (2015). Διδακτική της μουσικής: Νέες προκλήσεις, νέοι ορίζοντες. Αθήνα: εκδόσεις fagotto books. Παπαδοπούλου, Ε. (2012). Κανονικότητες: Μία διδακτική παρέμβαση για την ανάπτυξη ικανοτήτων αναγνώρισης κανονικοτήτων σε παιδιά προσχολικής ηλικίας. Παιδαγωγική Επιθεώρηση, 53, 123-138. Διαθέσιμο στο https://ojs.lib.uom.gr/index.php/paidagogiki/issue/view/472/showToc Delserieys, A., Impedovo, M. A., Fragkiadaki, G., & Kampeza, M. (2017). Using drawings to explore preschool children’s ideas about shadow formation. Review of Science, Mathematics and ICT Education, 11(1), 55-69. Fleer, M. (2019). Scientific Playworlds: A Model of Teaching Science in Play-Based Settings. Research in Science Education 49, 1257–1278. https://doi.org/10.1007/s11165- 017-9653-z Fragkiadaki, G., Armeni, A., Zioga, S., & Ravanis, K. (2021). Dramatic play as a means to explore and support preschool children’s thinking about thermal insulation. Journal of Childhood, Education & Society, 2(3), 220-234. Fragkiadaki, G., Fleer, M., & Ravanis, K. (2019). A cultural-historical study of the development of children’s scientific thinking about clouds in everyday life. Research in Science Education, 49(6), 1523-1545. O’connor, G., Fragkiadaki, G., Fleer, M., & Rai, P. (2021). Early Childhood Science Education from 0 to 6: A Literature Review. Education Sciences, 11(4), 178. Papadopoulou, E. (2020). Recognizing pattern rules in an early childhood classroom: the role of manipulatives. Educational Journal of the University of Patras UNESCO Chair, 7(2), 58-69. https://pasithee.library.upatras.gr/ejupUNESCOchair/article/view/3377/3580 Radford, L. (2010). Layers of generality and types of generalization in pattern activities, PNA 4 (2), 37-62.
Τελευταία Επικαιροποίηση
04-06-2023